ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Κυριακή 8 Ιουλίου 2012

Εντοπίστηκαν ζεύγη άστρων που κινούνται «αγκαλιασμένα»

Λονδίνο 
Το Σύμπαν είναι διάσπαρτο από δυαδικά (ή δίδυμα) αστρικά συστήματα, περιοχές όπου υπάρχουν δύο άστρα όπου το ένα κινείται σε τροχιά γύρω από το άλλο. Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι δεν μπορεί να υπάρξει δυαδικό σύστημα με άστρα που κινούνται πολύ κοντά μεταξύ τους γιατί τελικά αυτά θα συγχωνεύονταν δημιουργώντας ένα νέο σούπερ άστρο. Οπως φαίνεται επρόκειτο για μια λανθασμένη εκτίμηση αφού εντοπίστηκαν τέσσερα δυαδικά συστήματα που τα άστρα τους κινούνται όχι απλά κοντά αλλά σε απόσταση αναπνοής το ένα από το άλλο...
Δίπλα-δίπλα
Ολες οι παρατηρήσεις που έχουν γίνει τα τελευταία 30 χρόνια είχαν δείξει ότι το κατώτατο χρονικό όριο τροχιακής κίνησης σε δυαδικά αστρικά συστήματα είναι οι 5 ώρες. Με απλά λόγια οι επιστήμονες πίστευαν ότι δεν μπορεί να υπάρξει ένα δυαδικό σύστημα στο οποίο τα άστρα να είναι τόσο κοντά μεταξύ τους ώστε να ολοκληρώνουν την περιστροφή τους το ένα γύρω από το άλλο σε χρόνο μικρότερο των πέντε ωρών.

Χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο UKIRT που βρίσκεται στη Χαβάη οι ερευνητές επικέντρωσαν την προσοχή τους σε δυαδικά συστήματα που αποτελούνται από κόκκινους νάνους, δηλαδή άστρα που βρίσκονται στα τελικά στάδια της ζωής τους. Εντόπισαν τέσσερα τέτοια συστήματα, τα άστρα των οποίων θα μπορούσε να πει κανείς ότι δεν είναι απλά δίδυμα αλλά... «σιαμαία». Σε ένα από αυτά τα συστήματα τα δύο άστρα βρίσκονται τόσο κοντά ώστε ολοκληρώνουν μια περιστροφή το ένα γύρω από το άλλο σε μόλις 2.5 ώρες!

«Προς απόλυτη έκπληξη μας εντοπίσαμε πολλά δυαδικά συστήματα τα άστρα των οποίων ολοκληρώνουν την περιστροφή το ένα γύρω από το άλλο σε χρόνο μικρότερο των πέντε ωρών, κάτι που θεωρούσαμε αδύνατο μέχρι σήμερα. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να επανεκτιμήσουμε το πώς σχηματίζονται και εξελίσσονται τα δυαδικά συστήματα όπου τα άστρα είναι πολύ κοντά το ένα στο άλλο» αναφέρει ο Μπας Νεφς, του Αστεροσκοπείου του Λέιντεν στην Ολλανδία, που ήταν επικεφαλής της έρευνας η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society».
www.tovima.gr