ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Τετάρτη 11 Ιουλίου 2012

Μια από τις τελευταίες αναλαμπές ενός κόκκινου γίγαντα απαθανατίστηκε από το Hubble

Ουάσινγκτον 
Μια μοναδική – και πολύ εντυπωσιακή – στιγμή συνέλαβε για άλλη μια φορά το τηλεσκόπιο Hubble απαθανατίζοντας μια από τις τελευταίες αναλαμπές ενός άστρου που οδεύει προς το τέλος της ζωής του, στην οποία εκβάλλει μια σχεδόν σφαιρική «φούσκα» αερίων όπως φαίνεται και στην φωτογραφία. Πρόκειται για το U της Καμηλοπάρδαλης – ή U Cam –, έναν κόκκινο γίγαντα που βρίσκεται σε απόσταση 1.500 ετών φωτός από εμάς. Οταν τα άστρα πλησιάζουν προς το τέλος τους, περνώντας στο στάδιο του κόκκινου γίγαντα, το υδρογόνο στον πυρήνα τους μειώνεται – «ξεμένουν» δηλαδή από καύσιμα – και γίνονται ασταθή. Αυτό ακριβώς συμβαίνει στο U Cam, το οποίο κάθε μερικά χρόνια, καθώς μια στρώση ηλίου που βρίσκεται γύρω από τον πυρήνα του υφίσταται σύντηξη, εκβάλλει μια «φούσκα» αερίου, η οποία και είναι ορατή στη φωτογραφία που τράβηξε το Hubble...
Σπάνιο άστρο άνθρακα
Το U Cam, το οποίο βρίσκεται στον αστερισμό της Καμηλοπάρδαλης, κοντά στον Βόρειο Ουράνιο Πόλο, είναι ένα σπάνιο άστρο άνθρακα. Η ατμόσφαιρα των άστρων αυτών περιέχει περισσότερο άνθρακα από οξυγόνο ενώ η βαρύτητα στην επιφάνειά τους είναι πολύ μικρή, γεγονός το οποίο μπορεί να προκαλέσει την απώλεια έως και του μισού της μάζας τους εξ αιτίας των ισχυρών αστρικών ανέμων.
Όπως διευκρινίζει η NASA, η οποία έδωσε στη δημοσιότητα τη φωτογραφία, αν «σβήσουμε» το φως που το περιβάλλει, το U Cam είναι στην πραγματικότητα πολύ μικρό – θα μπορούσε να χωρέσει σε ένα μόνο πίξελ στο κέντρο της φωτογραφίας.
Το κέλυφος αερίων που εκβάλλεται από τα άστρα σε αυτό το στάδιο είναι συνήθως ασταθές και έχει ακανόνιστο σχήμα. Το U της Καμηλοπάρδαλης πέτυχε όμως αυτή τη φορά μια σχεδόν τέλεια σφαιρική φυσαλίδα την οποία η κάμερα του Hubble κατέγραψε με σπάνια λεπτομέρεια.
www.tovima.gr