ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Παρασκευή 4 Οκτωβρίου 2013

Υπερηφαίστεια συντάρασσαν τον Άρη στο παρελθόν

Οι δύο ερευνητές εντόπισαν ίχνη από ένα υπερηφαίστειο στο βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη,  σε μία περιοχή που ονομάζεται Γη της Αραβίας (Arabia Terra).
Ο κόκκινος πλανήτης φιλοξενούσε στο παρελθόν γιγάντια ηφαίστεια, τα οποία εκτόξευαν δισεκατομμύρια τόνους βράχων και στάχτης στον ουρανό του, σύμφωνα με μια έρευνα που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature. H μελέτη εγείρει ζητήματα σχετικά με τις συνθήκες που επικρατούσαν στον αρχέγονο Άρη, μια εποχή που οι επιστήμονες πιστεύουν πως ίσως ο πλανήτης να μη διέφερε και τόσο από τη Γη έχοντας παχιά ατμόσφαιρα, θερμότερο κλίμα και νερό στην επιφάνειά του...
Οι επιστήμονες γνώριζαν πως πριν δισεκατομμύρια χρόνια ο Άρης ήταν πιο ενεργός, αλλά δεν έβρισκαν ίχνη από ηφαιστειακή δραστηριότητα στην επιφάνειά του. Δύο πλανητολόγοι, οι Michalski και Jacob Bleacher  προτείνουν πως  η ύπαρξη υπερηφαιστείων στον Άρη  ίσως λύνει το μυστήριο.
Ο όρος υπερηφαίστειο αναφέρεται σε εκρήξεις ηφαιστείων που απελευθερώνουν τουλάχιστον 1.000 κυβικά χιλιόμετρα βράχων και στάχτης. Τέτοιες εκρήξεις θεωρείται πως συνέβησαν και στο παρελθόν της Γης, πριν εκατομμύρια χρόνια.
Τα συνηθισμένα ηφαίστεια όπως η Αίτνα στη Γη ή ο Όλυμπος στον Άρη δημιουργούν ένα βουνό μετά την έκρηξή τους καθώς πήζουν τα στρώματα λάβας. Τα υπερηφαίστεια ωστόσο, εκρήγνυνται με τεράστια ισχύ εκτοξεύοντας τα υλικά τους κι αφήνουν πίσω έναν κρατήρα.
Οι δύο ερευνητές εντόπισαν ίχνη από ένα υπερηφαίστειο στο βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη,  σε μία περιοχή που ονομάζεται Γη της Αραβίας (Arabia Terra). Με τη βοήθεια των παρατηρήσεων 15 ετών από τις διαστημικές αποστολές στον Άρη, εστίασαν το ενδιαφέρον τους στον κρατήρα Eden Patera, ο οποίος διαφέρει μορφολογικά από τους υπόλοιπους κρατήρες που προκύπτουν από την πρόσκρουση μετεωριτών στην επιφάνεια του Άρη. Η ανακάλυψη έγινε μάλιστα κατά τύχη, καθώς οι επιστήμονες ερευνούσαν τις φωτογραφίες για κρατήρες και όχι για ηφαίστεια.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, πολλές γιγάντιες ηφαιστειακές εκρήξεις έλαβαν χώρα στο πρώτο δισεκατομμύριο χρόνια της ζωής του Άρη. Αέρια από τέτοια υπερηφαίστεια επηρέασαν τη σύνθεση της πρώιμης ατμόσφαιρας και την εξέλιξη του κλίματος, καθώς η στάχτη στην ατμόσφαιρα εμποδίζει τις ακτίνες του Ήλιου να διεισδύσουν.
 Οι βίαιες εκρήξεις θα έκαναν δυσκολότερη την ανάπτυξη ζωής στην επιφάνεια του πλανήτη, ωστόσο οι υδρατμοί στην ατμόσφαιρα θα αποτελούσαν ένα πιθανό περιβάλλον στο οποίο θα μπορούσαν να αναπτυχθούν μικρόβια.
Περαιτέρω στοιχεία ίσως έρθουν στο μέλλον από το όχημα Curiosity της NASA, το οποίο για την ώρα κινείται προς το βουνό Sharp ύψους πέντε χιλιομέτρων, με σκοπό τη μελέτη της γεωλογίας της περιοχής. 
www.naftemporiki.gr