ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Κυριακή 13 Οκτωβρίου 2013

Διάγνωση με ένα απλό φύσημα: Οι «ηλεκτρονικές μύτες» αναλύουν την αναπνοή και εντοπίζουν τη νόσο άμεσα και φθηνά.


Στο μέλλον, ο έλεγχος για πιθανή δυσλειτουργία των νεφρών θα μπορούσε να γίνει τόσο απλός όσο και τα αλκοτέστ της τροχαίας, αφού θα αρκεί κανείς να επισκεφθεί οποιοδήποτε ιατρείο και να φυσήξει στο στόμιο μιας συσκευής, η οποία θα βγάζει τα αποτελέσματα σε ελάχιστα λεπτά. Η συσκευή θα παίζει ουσιαστικά τον ρόλο «ηλεκτρονικής μύτης», η οποία θα «οσφραίνεται» την αναπνοή του ανθρώπου που εξετάζεται, για να προσδιορίσει αν η ανάσα του περιλαμβάνει εκείνες τις αέριες ενώσεις που υποδηλώνουν χρόνια νεφρική ανεπάρκεια. Ετσι, θα δείχνει αν ο άνθρωπος είναι υγιής ή αν θα πρέπει να κάνει και άλλες, πιο λεπτομερείς εξετάσεις. Το συγκεκριμένο μηχάνημα αναπτύσσεται από επιστήμονες στο Ισραηλινό Ινστιτούτο Τεχνολογίας και οι μέχρι τώρα δοκιμές του είναι αρκετά ελπιδοφόρες. Και αποτελεί ένα μόνο παράδειγμα από ανάλογες «ηλεκτρονικές μύτες» που έχουν στα σκαριά ερευνητικές ομάδες στον κόσμο, με σκοπό την εξέταση για αρκετές ασθένειες – από τον διαβήτη και το άσθμα μέχρι τις καρδιακές παθήσεις και την πνευμονία...
«Οι έρευνες πολλών επιστημόνων έχουν προχωρήσει σε τέτοιο βαθμό, που φαίνεται πως δεν θα αργήσει πολύ η εποχή που οι γιατροί θα αποκτήσουν ένα νέο διαγνωστικό εργαλείο», γράφει χαρακτηριστικά το περιοδικό IEEE Spectrum, του Ινστιτούτου Ηλεκτρολόγων και Ηλεκτρονικών Μηχανικών Αμερικής.
Για να εντοπίσουν τη νόσο για την οποία έχουν αναπτυχθεί, οι περισσότερες από αυτές τις συσκευές θα «μυρίζουν» την αναπνοή, χωρίς να λείπουν ωστόσο και μηχανήματα που θα αναλύουν τη μυρωδιά των σωματικών υγρών, όπως των ούρων ή του ιδρώτα. Ολες πάντως βασίζονται στην ίδια αρχή λειτουργίας, δηλαδή στο γεγονός ότι η ασθένεια που έχουν στο στόχαστρο μεταβάλλει με συγκεκριμένο τρόπο τη σύσταση της οσμής σε αέριες χημικές ενώσεις. Ετσι, θα ελέγχουν για το αν υπάρχει ή όχι το χαρακτηριστικό «χημικό προφίλ» που προκαλεί η συγκεκριμένη νόσος.
Παράλληλα, όλες οι «ηλεκτρονικές μύτες» υπόσχονται παρόμοια οφέλη, συγκριτικά με τις συμβατικές διαγνωστικές εξετάσεις. Κατ’ αρχάς, η εξέταση θα ολοκληρώνεται μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, κάτι που σημαίνει πως ο γιατρός θα μπορεί να ξεκινήσει αμέσως τη θεραπεία, χωρίς να χρειάζεται να περιμένει τα αποτελέσματα από το μικροβιολογικό εργαστήριο. Επίσης, η διαδικασία θα είναι πιο φθηνή και απλή, χωρίς να χρειάζεται κάποιου είδους δείγμα. Γεγονός που, για πολλούς επιστήμονες, θα βοηθήσει στο να διαδοθούν οι προληπτικές εξετάσεις, κυριολεκτικά σώζοντας ζωές.
Τα παραπάνω πλεονεκτήματα εξηγούν γιατί, σύμφωνα με την υπηρεσία της Εθνικής Ιατρικής Βιβλιοθήκης των ΗΠΑ (PubMed), μόνο φέτος έχουν δημοσιευτεί περίπου 60 επιστημονικά άρθρα για τη δυνατότητα διάγνωσης διαφόρων νόσων με τη βοήθεια μιας «ηλεκτρονικής μύτης». Ενα από τα πιο πρόσφατα παραδείγματα, οι δοκιμές επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο της Λιθουανίας, οι οποίες ολοκληρώθηκαν τον Σεπτέμβριο, δείχνοντας πως με την ανάλυση της αναπνοής θα είναι δυνατόν να διαγνωσθούν έγκαιρα ο καρκίνος του πνεύμονα και η πνευμονία. Τον περασμένο Νοέμβριο, Ινδοί επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Δελχί ανακοίνωσαν μια πρωτότυπη συσκευή που «μυρίζει» τη φυματίωση στην ανάσα ενός ανθρώπου. Νωρίτερα, Γερμανοί ερευνητές από το πανεπιστημιακό νοσοκομείο Jena είχαν δείξει πως, αναλύοντας την οσμή του ιδρώτα, μπορούν να ανιχνευθούν οι καρδιοπάθειες σε πρώιμο στάδιο, με ακρίβεια 90%.
Η ιδέα για την αξιοποίηση των μυρωδιών για διαγνώσεις έχει πρωτοπροταθεί εδώ και αιώνες. Αυτό που έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια είναι ότι, χάρις στην πρόοδο της τεχνολογίας, είναι πλέον δυνατόν να κατασκευαστούν μικρά και εύχρηστα μηχανήματα, τα οποία θα την υλοποιούν. Ετσι, το πρωτότυπο των επιστημόνων από το Δελχί δεν έχει μεγαλύτερες διαστάσεις από τους μετρητές αλκοτέστ και λειτουργεί με μπαταρία. Ακόμη μικρότερες διαστάσεις αναμένεται να έχει η συσκευή που αναπτύσσεται στο αμερικανικό πανεπιστήμιο Stony Brook, η οποία μάλιστα προβλέπεται να κοστίζει λιγότερο από 20 δολάρια.
Παράλληλα, πολλές από τις εργασίες που δημοσιεύτηκαν ακόμη και φέτος βασίζονται στη Cyranose 320, μια φορητή συσκευή που πωλείται από την αμερικανική Sensigent, εταιρεία τεχνοβλαστό της ΝΑSΑ. Και αυτό γιατί, παρόλο που αρχικά η συσκευή δημιουργήθηκε για τη μελέτη της ποιότητας του αέρα σε εσωτερικούς χώρους, μπορεί να προγραμματιστεί για να εντοπίζει άλλα αέρια-στόχους. Ετσι, αρκετοί επιστήμονες έχουν προσαρμόσει τη Cyranose, ώστε να εντοπίζει το «χημικό προφίλ» κάποιας συγκεκριμένης ασθένειας.
ΠΗΓΗ: Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
www.kathimerini.gr