ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Πέμπτη 24 Οκτωβρίου 2013

Φυσικό βοήθημα ακοής για… νυχτερίδες: Τα νυχτόβια θηλαστικά τρυπώνουν σε φύλλα-«χωνιά» τα οποία λειτουργούν ως ηχεία

Σε ομάδες οι νυχτερίδες του Σπιξ τρυπώνουν στα πράσινα «χωνιά»

Μικροσκοπικές νυχτερίδες στην Κεντρική και τη Νότια Αμερική χρησιμοποιούν φύλλα που δεν έχουν ανοίξει ακόμη και σχηματίζουν φυσικά χωνιά ως βοήθημα ακοής, υποστηρίζει νέα μελέτη του Πανεπιστημίου της Κόστα Ρίκα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, χάρη στο κωνοειδές τους σχήμα τα φύλλα παίζουν τον ρόλο ενισχυτικού οργάνου ακοής, παρόμοιο με το χαρακτηριστικό χωνί ακοής που χρησιμοποιείτο πριν από δεκαετίες ως βοήθημα για τα άτομα με ακουστικά προβλήματα...
Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι τα μικροσκοπικά θηλαστικά τρύπωναν ανά πέντε ή έξι στο εσωτερικό των πράσινων «χωνιών»-φυτών. Τα φύλλα των φυτών που επιλέγουν οι νυχτερίδες παραμένουν «κλειστά» για περίπου μία ημέρα, γεγονός που σημαίνει ότι μόλις ξετυλιχτούν, τα νυχτόβια θηλαστικά θα πρέπει να αναζητήσουν νέα... στέγη.

Φίλη μου, είσαι εδώ;
Οι νυχτερίδες του Σπιξ, όπως ονομάζονται, χρησιμοποιούν ένα μοναδικό σύστημα κοινωνικής «δικτύωσης» μεταξύ τους προκειμένου να εντοπίσουν πού βρίσκεται μια ομάδα ομοειδών τους. Οι νυχτερίδες εκτός των φύλλων στέλνουν ένα ηχητικό μήνυμα και οι «φίλες» τους από το εσωτερικό των φύλλων ανταποκρίνονται σε αυτό. Αναπαράγοντας το περιβάλλον του τυλιγμένου φύλλου στο εργαστήριο, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ένταση του καλέσματος των εξωτερικών νυχτερίδων μεταφερόταν ενισχυμένη στις κρυμμένες νυχτερίδες χάρη στο κωνοειδές σχήμα της κρυψώνας τους. Παρ' όλα αυτά, οι κρυμμένες νυχτερίδες φάνηκε ότι δεν ήταν σε θέση να κατανοήσουν κατά πόσο τα ηχητικά μηνύματα ανήκαν σε «φίλες» τους ή σε άγνωστες νυχτερίδες.


Αυτό, κατά τους ειδικούς, συμβαίνει γιατί παρά την ενίσχυση του ήχου, το ρολαρισμένο φύλλο αλλοιώνει τον ήχο. Σε κάθε περίπτωση, οι ίδιοι υποστηρίζουν ότι ακριβώς επειδή τα μηνύματα που στέλνουν οι νυχτερίδες μεταξύ τους διαφέρουν από ομάδα σε ομάδα, γίνονται αντιληπτά από τα μέλη παρά την αλλοίωση του ήχου. Με τη βοήθεια των νέων ευρημάτων, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι θα καταφέρουν να κατανοήσουν καλύτερα τον κώδικα επικοινωνίας των νυχτερίδων αλλά και τη φυσιολογία των φυτών στα οποία φωλιάζουν και πώς αυτά επηρεάζουν την «κοινωνικοποίησή» τους.

Δημοσιεύτηκε στο HeliosPlus στις 23 Οκτωβρίου 2013
www.tovima.gr