ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Κυριακή 10 Μαΐου 2015

Νέα προσπάθεια επικοινωνίας με το ρομπότ Philae ξεκινάει το Rosetta μέσα στις επόμενες ημέρες

Μια από τις ιστορικές εικόνες που πρόλαβε να στείλει το Philae από την κατάμαυρη επιφάνεια του κομήτη. Στο κάτω μέρος διακρίνεται ένα από τα σκέλη προσεδάφισης. (Φωτογραφία: Reuters )
Παρίσι 
Σαν επίδοξοι εραστές μιας ωραίας κοιμωμένης, οι υπεύθυνοι της αποστολής Rosetta περιμένουν να δουν αν το ρομπότ Philae θα ξυπνήσει από τον παγωμένο ύπνο του στον κομήτη 67P. Αυτό, όμως, εξαρτάται από τέσσερις βασικούς παράγοντες. Η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA ανακοίνωσε ότι ξεκινά νέα προσπάθεια επικοινωνίας με το ρομπότ το διάστημα 8-17 Μαΐου. «Δεν μπορούμε όμως να πούμε με βεβαιότητα ότι θα ξυπνήσει» δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Φρανσίς Ροκάρ της γαλλικής διαστημικής υπηρεσίας CNES. Οι υπεύθυνοι της αποστολής πανηγύρισαν μια ιστορική επιτυχία στις 15 Νοεμβρίου, όταν το Philae αποδεσμεύτηκε από τη μητρικό σκάφος Rosetta και άγγιξε την επιφάνεια του κομήτη 67P/Churyumov-Gerasimenko. Δεν κατάφερε όμως να αγκιστρωθεί και αναπήδησε δύο φορές πριν καταλήξει στην τωρινή, άγνωστη θέση του...
Η ESA εκτιμά ότι το ρομπότ βρίσκεται στη βάση ενός γκρεμού σε μια περιοχή έκτασης 50 επί 30 μέτρα. Στη βαθιά σκιά του γκρεμού, οι ηλιακοί συλλέκτες του ρομπότ δεν έχουν αρκετό φως για να φορτίσουν την μπαταρία.

Το Philae παρέμεινε πάντως ενεργό για 60 ώρες και πρόλαβε να μεταδώσει πολύτιμα δεδομένα.

Καθώς ο 67P συνεχίζει να πλησιάζει τον Ήλιο, η αύξηση της ηλιακής ακτινοβολίας θα μπορούσε να ξυπνήσει το κοιμισμένο ρομπότ, το οποίο έχει μέγεθος πλυντηρίου. Η περιοχή όπου βρίσκεται το Philae εκτιμάται ότι δέχεται 80 λεπτά λιακάδας κάθε περίπου 12 ώρες, όσο διαρκεί μια περιστροφή του κατάμαυρου κομήτη.

Καθώς κινείται σε τροχιά γύρω από τον 67P, το μητρικό σκάφος Rosetta θα προσπαθεί να επικοινωνεί με το ρομπότ κάθε φορά που πετά πάνω από την περιοχή όπου εστιάζεται η έρευνα.

Τέσσερις βασικοί παράγοντες

Όλα όμως εξαρτώνται από τέσσερις βασικούς παράγοντες, αναφέρουν επιστήμονες της αποστολής στο δικτυακό τόπο του Nature:

  • Φως: Παραμένει άγνωστο αν το σημείο όπου βρίσκεται το Philae δέχεται αρκετή λιακάδα. Το ρομπότ εκτιμάται ότι έχει σταθεροποιηθεί στην επιφάνεια υπό κλίση, και οι ηλιακοί συλλέκτες ίσως δεν στρέφονται στο φως.
  • Θερμοκρασία: Το Philae μπορεί να ξυπνήσει μόνο όταν το εσωτερικό του θερμόμετρο φτάσει σε θερμοκρασία άνω των -40 βαθμών Κελσίου. Η εξωτερική θερμοκρασία εκτιμάται γύρω στους -160 βαθμούς, και ορισμένα ευαίσθητα εξαρτήματα, όπως η μπαταρία, δεν αποκλείεται να σπάσουν λόγω συστολής στο ακραίο ψύχος.
  • Σκόνη: Καθώς πλησιάζει στον Ήλιο, ο κομήτης αποβάλλει όλο και περισσότερο αέριο και σκόνη. Ένα μέρος αυτών των σωματιδίων επιστρέφει πίσω στην επιφάνεια και δεν αποκλείεται να καλύψει τους ηλιακούς συλλέκτες.
  • Η θέση του Rosetta: Μια πιθανότητα που δεν έχει αποκλειστεί είναι να έχει ήδη ξυπνήσει το ρομπότ αλλά να μην μπορεί να επικοινωνήσει με το Rosetta. To μητρικό σκάφος μπορεί να έλθει επαφή με το Philae μόνο όταν πετά πάνω από την ίδια πλευρά του κομήτη σε απόσταση κάτω των 300 χιλιομέτρων. Μέχρι τα μέσα Μαΐου, η ευκαιρία αυτή θα δοθεί δέκα φορές.
Αν το Philae τελικά ξυπνήσει, το πιθανότερο είναι ότι αυτό θα συμβεί πριν από τις 14 Αυγούστου, οπότε ο κομήτης θα φτάσει στο περιήλιο, την ελάχιστη απόστασή του από τον Ήλιο.

Η πολυαναμενόμενη κλήση του, δεν αποκλείεται να έρθει ακόμα και αργότερα.

Το Rosetta, εξάλλου, θα συνεχίσει να ακολουθεί τον κομήτη και το 2015.
www.tovima.gr