ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Κυριακή 27 Μαρτίου 2016

Φωτογραφήματα


Στο τραπέζι με δάσκαλο και μαθητή, τα βαρυτικά κύματα και τις μαύρες τρύπες

Ο δάσκαλος

Ο μαθητής

Ο δάσκαλος, ο μαθητής, τα βαρυτικά κύματα και οι μαύρες τρύπες. Κάπως έτσι θα μπορούσαμε να συνοψίσουμε τις δύο «συγγενείς» συνεντεύξεις που ακολουθούν: η μία είναι του δρος Θεοχάρη Αποστολάτου, αναπλ. καθηγητή του Τμήματος Φυσικής στο ΕΚΠΑ, και η δεύτερη του Αμερικανού αστροφυσικού Κιπ Θορν, ο οποίος υπήρξε καθηγητής και μέντορας του δρος Αποστολάτου όταν ο τελευταίος έγινε δεκτός με υποτροφία στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, το περίφημο Caltech, ένα από τα διασημότερα αμερικανικά πανεπιστήμια στον τομέα της Φυσικής...

Ουράνιοι Χάρτες στο Ευγενίδειο Πλανητάριο!

Το έργο του Andreas Cellarius «Harmonia macrocosmica» στο Αμστερνταμ το 1661
Π​​ριν από μερικές ημέρες στο Ευγενίδειο Πλανητάριο εγκαταστάθηκε ένας ακόμη «ηλεκτρονικός τρισδιάστατος χάρτης» του ουρανού, ο οποίος περιλαμβάνει εκατομμύρια γαλαξίες που σχηματίζουν τεράστιους σχηματισμούς με τη μορφή «νημάτων και κόμβων» και με ενδιάμεσες κενές περιοχές σαν σαπουνόφουσκες. Με τη βοήθεια ενός τέτοιου τρισδιάστατου χάρτη μπορεί κάποιος να ταξιδέψει ανάμεσα στα εκατομμύρια των γαλαξιών και σε μερικά μόνο λεπτά να φτάσει μέχρι τα απόμακρα όρια του Σύμπαντος, κάτι που στην πραγματικότητα θα απαιτούσε δισεκατομμύρια χρόνια για να γίνει. Οι ψηφιακοί αυτοί χάρτες δεν είναι παρά η σύγχρονη εξέλιξη των πρώτων χαρτών που χρησιμοποιούσαν και οι αρχαίοι μας πρόγονοι για να καταγράψουν και να διαμορφώσουν τους αστερισμούς του ουρανού. Στη Βαβυλώνα σκαλίστηκαν πάνω σε βράχους. Στην Αίγυπτο ζωγραφίστηκαν πάνω σε παπύρους. Στην Αμερική σχεδιάστηκαν πάνω σε δέρματα βουβάλων και στην Ελλάδα τους δόθηκαν τα ονόματα, με τα οποία είναι γνωστοί ακόμη και σήμερα...

H ESA παρουσίασε το χωριό που θα φτιάξει στη Σελήνη



Εδώ και καιρό ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) είχε διατυπώσει την πρόθεση να δημιουργήσει κάποιες εγκαταστάσεις διαβίωσης ανθρώπων στη Σελήνη. Στην πορεία οι επιτελείς της ESA ανέπτυξαν ένα πιο φιλόδοξο σχέδιο για την δημιουργία όχι απλά μιας μικρής βάσης αστροναυτών αλλά για την κατασκευή του «Χωριού της Σελήνης» όπως το ονόμασαν. Ο Γιόχαν Ντίτριχ Βέρνερ, επικεφαλής της ESA ανακοίνωσε ότι στόχος της υπηρεσίας είναι το σεληνιακό χωριό να είναι έτοιμο να κατοικηθεί μέχρι το 2030. Οπως ανέφερε το χωριό θα λειτουργεί και ως τόπος επιστημονικής έρευνας και ως τόπος ανάπτυξης επιχειρηματικών δραστηριοτήτων (π.χ ορυχείων) αλλά και ως τουριστικός προορισμός. Σε πρώτη φάση το χωριό θα αποτελείται από φουσκωτές κατοικίες αλλά σε δεύτερο στάδιο θα κατασκευαστούν μικρά οικήματα μέσω τεχνολογίας τρισδιάστατης εκτύπωσης με υλικά από το έδαφος της Σελήνης...

Ηλεκτρική ενέργεια από... χαλασμένες ντομάτες

Η διαδικασία οξείδωσης, που προκαλείται από βακτήρια που αλληλεπιδρούν με απόβλητα ντομάτας, απελευθερώνει ηλεκτρόνια τα οποία «αιχμαλωτίζονται» στην κυψέλη καυσίμου και μεταβάλλονται σε πηγή ενέργειας
Μία πραγματικά ασυνήθιστη πηγή ενέργειας χρησιμοποιεί τεχνική που ανέπτυξε ομάδα ερευνητών στις ΗΠΑ για την παραγωγή ηλεκτρισμού: Ντομάτες οι οποίες έχουν κριθεί χαλασμένες/ ακατάλληλες προς πώληση στους καταναλωτές. Το συγκεκριμένο πιλοτικό πρόγραμμα περιλαμβάνει μία βιολογική κυψέλη καυσίμου που χρησιμοποιεί ντομάτες από συγκομιδές στη Φλόριντα και παρουσιάστηκε σε συνάντηση της American Chemical Society (ACS)...

Στους πόλους του Δία, το σέλας εκπέμπει ακτίνες Χ

Το βόρειο και νότιο σέλας του Δία στη διάρκεια ηλιακής καταιγίδας το 2011. Το μοβ χρώμα αντιστοιχεί σε εκπομπή ακτίνων Χ
Λονδίνο 
Στον μεγαλύτερο πλανήτη του Ηλιακού Συστήματος, το σέλας καλύπτει μια επιφάνεια μεγαλύτερη από την έκταση όλης της Γης. Κι όταν ο Ήλιος ξεσπά σε καταιγίδες, το σέλας γίνεται εκατομμύρια φορές πιο ισχυρό από ό,τι στη Γη, τόσο ισχυρό που λάμπει στο φάσμα των ακτίνων Χ. Διεθνής ομάδα ερευνητών χρησιμοποίησε το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra για να παρατηρήσει την αντίδραση του Δία σε μια ηλιακή καταιγίδα που ξέσπασε τον Οκτώβριο του 2011. Ο Ήλιος εκπέμπει ένα συνεχές ρεύμα φορτισμένων σωματιδίων που ονομάζεται ηλιακός άνεμος. Όταν ξεσπούν εκρήξεις στην επιφάνεια του Ήλιου, ο άνεμος γίνεται πολύ ισχυρότερος...

Eρχεται το αυτοκαθαριζόμενο βαμβακερό ύφασμα!Εξουδετερώνει λεκέδες και οσμές μόλις εκτεθεί στο φως του ήλιου για μόλις έξι λεπτά

Οι ειδικοί ενσωμάτωσαν στις βαμβακερές ίνες νανοδομές χαλκού και αργύρου οι οποίες οδηγούσαν στην διάσπαση των λεκέδων κατά την έκθεσή τους στο φως. Credit: (RMIT University)

Το όνειρο όσων απεχθάνονται την αγγαρεία της μπουγάδας έγινε πραγματικότητα: με τη βοήθεια της νανοτεχνολογίας, αυστραλοί επιστήμονες ανέπτυξαν ένα βαμβακερό ύφασμα ικανό να αυτοκαθαρίζεται από λεκέδες και οσμές με την έκθεσή του στο φως του ήλιου, για μόλις έξι λεπτά. Σύμφωνα με τους ερευνητές από το Βασιλικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μελβούρνης, κάτι τέτοιο θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια νέα γενιά βαμβακερών υφασμάτων τα οποία θα αυτοκαθαρίζονται σε λίγα μόλις λεπτά ή ακόμα και σε ρούχα που θα παραμένουν καθαρά ενόσω τα φοράμε...

Δευτέρα 14 Μαρτίου 2016

Φωτογραφήματα


Πράσινο φως στον σεισμογράφο του Αρη! H NASA ανακοίνωσε την ημερομηνία εκτόξευσης της αποστολής

Το InSight θα κάνει γεωλογικές μελέτες στο υπέδαφος του Αρη
Η αποστολή InSight της NASA που θα πραγματοποιήσει γεωλογικές μελέτες στον Αρη ήταν κανονικά προγραμματισμένη να ξεκινήσει στις αρχές του 2016 αλλά μια βλάβη στο βασικό επιστημονικό του όργανο όχι μόνο ανέβαλε την εκτόξευση αλλά προκάλεσε πολλές ανησυχίες για το αν τελικά θα πραγματοποιηθεί η αποστολή.  Η NASA ανακοίνωσε το πρόβλημα βρίσκεται σε ομαλή διαδικασία αποκατάστασης και ότι η αποστολή θα ξεκινήσει στις 5 Μαΐου του 2018. Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία ανέφερε στην ανακοίνωση της επίσης ότι αν όλα πάνε καλά το σκάφος θα προσεδαφιστεί στον Αρη στις 26 Νοεμβρίου του 2018...

Βασίλειο του γραφίτη ο Ερμής

O γραφίτης είναι τελικά το σκούρο... μυστικό του Ερμή

Η επιφάνεια του Ερμή είναι ασυνήθιστα σκούρα -πολύ περισσότερο από της Σελήνης- και τώρα οι επιστήμονες, μετά από πολύ προβληματισμό, πιστεύουν πως γνωρίζουν την αιτία: ο πλανήτης διαθέτει άφθονο άνθρακα με τη μορφή του γραφίτη, του υλικού που χρησιμοποιείται στα μολύβια. Ερευνητές, με επικεφαλής τον Πάτρικ Πεπλόφσκι του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς ανέλυσαν τα στοιχεία που έστειλε το σκάφος Messenger της NASA, λίγο πριν ολοκληρώσει την αποστολή του προσκρούοντας στον πλανήτη τον Απρίλιο του 2015...

Ενδείξεις στο CERN για μια νέα εποχή για τη φυσική

Οι επιστήμονες αναζητούν εδώ και δεκαετίες ενδείξεις που δείχνουν να πηγαίνουν πέρα από το Καθιερωμένο Πρότυπο. Κάτι που ενδεχομένως συνέβη στον LHC
Πρόσφατες μετρήσεις από τον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων LHC, στο CERN στη Γενεύη, παραπέμπουν σε ένα φαινόμενο το οποίο ξεπερνά το Καθιερωμένο Πρότυπο της φυσικής, δηλαδή το αποδεκτό μοντέλο για τους «δομικούς λίθους» της ύλης και τους τρόπους με τους οποίους αυτά αλληλεπιδρούν...

Ανανεώσιμο πλαστικό από διοξείδιο του άνθρακα και φυτά

Η ερευνητική ομάδα επισημαίνει ότι τα προϊόντα που κατασκευάζονται από PEF είναι ανακυκλώσιμα και η καύση τους παράγει διοξείδιο του άνθρακα που απορροφούν τα φυτά, τα οποία μετά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να δημιουργήσουν περισσότερο PEF
Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ στις ΗΠΑ ανέπτυξαν ανανεώσιμο πλαστικό από διοξείδιο του άνθρακα και φυτικά υλικά. Οι ερευνητές συνδύασαν ανθρακικό άλας με διοξείδιο του άνθρακα και φουροϊκό οξύ για να παράγουν φουρανδικαρβοξυλικό πολυαιθυλένιο (PEF), μία εναλλακτική και φιλική περιβαλλοντικά λύση αντί του πλαστικού συστατικού πολυεστέρα (τερεφθαλικό πολυαιθυλένιο)...

Το αρειανό έδαφος μάλλον είναι γόνιμο!


Η επιτυχής καλλιέργεια λαχανικών σε αρειανό έδαφος όπως φαίνεται δεν θα περιοριστεί μόνο στις κινηματογραφικές οθόνες αλλά μπορεί να συμβεί και στην πραγματικότητα

Ο διάσημος αμερικανός ηθοποιός Ματ Ντέιμον κέρδισε μια υποψηφιότητα για Οσκαρ υποδυόμενος ένα αστροναύτη που εγκαταλείπεται στον Αρη και ανάμεσα στα άλλα που κάνει για να επιβιώσει είναι να καλλιεργήσει εκεί πατάτες. Ερευνητές στην Ολλανδία ανακοίνωσαν ότι καλλιέργησαν με επιτυχία διάφορα λαχανικά σε χώμα που δημιουργήθηκε στα εργαστήρια της NASA και αποτελεί προσομοίωση του χώματος που υπάρχει στον Κόκκινο Πλανήτη...