Το «τρίγωνο των Βερμούδων» των ταχυδρομικών περιστεριών

Για πολλά χρόνια οι επιστήμονες απορούσαν γιατί τα συνήθως εξαιρετικά στον προσανατολισμό τους ταχυδρομικά περιστέρια χάνονταν όποτε απελευθερώνονταν από ένα συγκεκριμένο σημείο της πολιτείας της Νέας Υόρκης. Σύμφωνα με μία τελευταία μελέτη, το μυστήριο του «τριγώνου των Βερμούδων» των ταχυδρομικών περιστεριών έφτασε στη λύση του. Η νέα έρευνα, που δημοσιεύθηκε σε περιοδικό πειραματικής βιολογίας, υποστηρίζει ότι τα πουλιά χρησιμοποιούν ήχους χαμηλής συχνότητας για να προσανατολιστούν, και δεν έχουν τη δυνατότητα να ακούσουν αυτή την υπόκωφη βοή στη συγκεκριμένη τοποθεσία. Σύμφωνα με τον επικεφαλής της έρευνας, δρ. Τζόναθαν Χάγκστρουμ της Γεωλογικής Υπηρεσίας των Η.Π.Α., τα πτηνά δημιουργούν «ακουστικούς χάρτες» του περιβάλλοντός τους, αλλά κάποιοι ερευνητές θεωρούν αμφιλεγόμενη τη συγκεκριμένη θεωρία...

Το μυστήριο των εξαφανιζομένων περιστεριών ξεκίνησε τη δεκαετία του 1960. Ο καθηγητής Μπιλ Κήτον του Πανεπιστημίου Κορνέλλ προσπαθούσε να κατανοήσει τη μοναδική ικανότητα των περιστεριών να επιστρέφουν από μέρη που δεν είχαν προηγουμένως επισκεφθεί. Για αυτόν το λόγο απελευθέρωσε περιστέρια από διάφορες τοποθεσίες της πολιτείας της Νέας Υόρκης, όμως διαπίστωσε ότι στην τοποθεσία Τζέρσεϋ Χιλλ της περιοχής Ίθακα τα περιστέρια αποπροσανατολίζονταν και πετούσαν άσκοπα.

Ο δρ. Χάγκστρουμ τώρα ισχυρίζεται πως βρήκε την εξήγηση για αυτό το φαινόμενο. «Ο τρόπος που τα πουλιά προσανατολίζονται μπορεί να παρομοιαστεί με τη χρήση πυξίδας και χάρτη, όπου πυξίδα είναι συνήθως η θέση του Ήλιου ή το μαγνητικό πεδίο της Γης, αλλά για δεκαετίες δε γνωρίζαμε ποιος είναι ο «χάρτης» που χρησιμοποιούν. Αυτό που ανακαλύψαμε τώρα είναι ότι χρησιμοποιούν ήχους και υποήχους ως «χάρτη» που τους υπαγορεύει τη θέση τους σχετικά με την αρχική τους τοποθεσία», δήλωσε.

Οι υπόηχοι είναι ήχοι ιδιαίτερα χαμηλής συχνότητας, εκτός του εύρους της ανθρώπινης ακοής, οι οποίοι όμως μπορούν να επηρεαστούν από αλλαγές στην ατμόσφαιρα. Ο δρ. Χάγκστρουμ μελέτησε αρχεία θερμοκρασίας και ανέμων για τις ημερομηνίες των αρχικών πειραμάτων του Κήτον ώστε να υπολογίσει πώς ακριβώς θα είχε ταξιδέψει ο ήχος από τη βάση των περιστεριών ως το Τζέρσεϋ Χιλλ. Διαπίστωσε πως η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας και οι τοπικοί ανέμοι οδηγούσαν τον ήχο να εμφανίζεται αλλοιωμένος ή να εξαφανίζεται πάνω από τη συγκεκριμένη περιοχή. Επομένως τα περιστέρια δεν μπορούσαν να ακούσουν τον ήχο-υπογραφή από τη βάση τους και κατά συνέπεια να βρουν τον δρόμο της επιστροφής.

Η μία και μοναδική φορά που τα περιστέρια επέστρεψαν κανονικά πίσω στη βάση τους ήταν την 13η Αυγούστου 1969, όταν σημειώθηκαν αποδυναμωμένοι ανέμοι και αναστροφή θερμοκρασίας στην τροπόσφαιρα.

Ο Χάγκστρουμ ισχυρίζεται πως η εναρμόνιση των καιρικών στοιχείων με τη θεωρία του την ενισχύει απέναντι σε άλλες λιγότερο επικρατείς, όπως το ότι τα πουλιά χρησιμοποιούν την όσφρηση ή τοπογραφικά στοιχεία για να βρουν τον προσανατολισμό τους. Ωστόσο, είναι πιθανό τελικά να χρησιμοποιείται ένας συνδυασμός όλων των παραπάνω θεωριών, και να εφαρμόζεται κάθε φορά ο καταλληλότερος τρόπος σε σχέση με τις περιβάλλουσες συνθήκες.

www.naftemporiki.gr