ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Σάββατο 10 Δεκεμβρίου 2011

To Hubble φτάνει το ορόσημο των 10.000 επιστημονικών δημοσιεύσεων

Βαλτιμόρη
Κανένα άλλο όργανο δεν έχει βοηθήσει τόσο στην ιστορία της αστρονομίας: έπειτα από 21 χρόνια συνεχών παρατηρήσεων, το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble έφτασε το ορόσημο των 10.000 επιστημονικών δημοσιεύσεων, ανακοίνωσε η NASA. Χιλιάδες επιστήμονες από 35 χώρες έχουν χρησιμοποιήσει στις έρευνές τους τις εντυπωσιακές εικόνες που συλλαμβάνει το Hubble έξω από το παραμορφωτικό πέπλο της γήινης ατμόσφαιρας. Η βάση δεδομένων του τηλεσκοπίου διατηρεί αποθηκευμένες περισσότερες από ένα εκατομμύριο εικόνες. Οι δημοσιεύσεις που βασίζονται σε παλαιότερες παρατηρήσεις, οι οποίες έχουν ήδη αποθηκευτεί στη βάση δεδομένων, είναι πλέον περισσότερες από τις δημοσιεύσεις που βασίζονται σε νέα δεδομένα, επισημαίνει η NASA...
Και αυτό σημαίνει ότι τα αποθηκευμένα δεδομένα θα κρατούν απασχολημένη την αστρονομική κοινότητα για αρκετές δεκαετίες, ακόμα και μετά το τέλος της ζωής του Hubble, το οποίο αναμένεται κάποια στιγμή αυτή τη δεκαετία.
Οι ανακαλύψεις του Hubble καλύπτουν κάθε επιμέρους κλάδο της αστρονομίας. Σύμφωνα με τη NASA, οι δημοσιεύσεις που συγκεντρώνουν τις περισσότερες αναφορές στην επιστημονική βιβλιογραφία είναι:
  • Η αναζήτηση των μακρινών υπερκαινοφανών αστέρων (σουπερνόβα) που επιτρέπουν το χαρακτηρισμό της σκοτεινής ενέργειας, μιας μυστηριώδους δύναμη που δρα αντίθετα από τη βαρύτητα και επιταχύνει τη διαστολή του Σύμπαντος
  • Η ακριβής μέτρηση του ρυθμού διαστολής του Σύμπαντος
  • Ο προσδιορισμός της σχέσης ανάμεσα στις μάζες των γαλαξιών και τις μάζες των μελανών οπών που κρύβουν στα κέντρα τους
  • Οι πρώτες φάσεις στη διαδικασία σχηματισμού των γαλαξιών
  • Τα εξελικτικά μοντέλα των άστρων μικρής μάζας και των καφέ νάνων
Την 10.000ή δημοσίευση που βασίστηκε σε δεδομένα του Hubble υπογράφει ως πρώτος συγγραφέας ο Ζακ Κάνο του Πανεπιστημίου «Τζον Μουρς» του Λίβερπουλ. Ο Κάνο ανακοινώνει την ανακάλυψη του αμυδρότερου σουπερνόβα στο οποίο έχει παρατηρηθεί ποτέ μια «έκλαμψη ακτίνων γάμμα μεγάλης διάρκειας», δηλαδή μια κοσμική έκρηξη που σηματοδοτεί το θάνατο ενός άστρου και συνοδεύεται από την εκπομπή ενέργειας στο φάσμα των ακτίνων γ.

Η πρώτη έρευνα του Hubble δημοσιεύτηκε μόλις έξι μήνες μετά την εκτόξευση του διαστημικού τηλεσκοπίου τον Απρίλιο του 1990. Η ομάδα του Τοντ Λάουερ στο αμερικανικό Εθνικό Παρατηρητήριο Οπτικής Αστρονομίας παρουσίασε τότε τις παρατηρήσεις του για τον γαλαξία NGC 7457, στο κέντρο του οποίου πιστεύεται ότι κρύβεται μια μαύρη τρύπα.

Το Hubble έχει πλέον φτάσει τα 21 χρόνια λειτουργίας και ορισμένα από τα αρχικά του όργανα έχουν πάψει να λειτουργούν. Χάρη όμως στις πέντε επανδρωμένες αποστολές επιδιόρθωσης, από τις οποίες η τελευταία ολοκληρώθηκε το 2009, το ιστορικό τηλεσκόπιο έχει ακόμα αρκετές ανακαλύψεις μπροστά του.

Newsroom ΔΟΛ, www.in.gr