ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Παρασκευή 24 Αυγούστου 2012

Ο «χορός» της Καραϊβικής

Τα νησιά της Καραϊβικής μετακινούνται ανατολικά κατά τα τελευταία 50 εκατομμύρια χρόνια, καθώς σπρώχνονται από την κίνηση του παχύρρευστου μανδύα της Γης ενάντια στη νοτιοαμερικανική ήπειρο, δείχνει μια νέα έρευνα του πανεπιστημίου της νότιας Καρολίνα. Τα αποτελέσματα της έρευνας, που δημοσιεύονται στο περιοδικό Nature Geoscience, μας δίνουν μια πληρέστερη εικόνα των αέναων κινήσεων που συμβαίνουν στο εσωτερικό του πλανήτη μας. «Η μελέτη του εσωτερικού της Γης, βοηθάει στην εξήγηση του πώς η Γη εξελίχθηκε στη σημερινή της μορφή», λέει η καθηγήτρια Μέγκαν Μίλερ, κύρια συγγραφέας της έρευνας. «Ενδιαφερόμαστε για τις τεκτονικές πλάκες, και η Καραϊβική είναι ενδιαφέρουσα επειδή βρίσκεται σε μια πολύ σύνθετη περιοχή»...
Η Μίλερ και ο καθηγητής Τόρστεν Μπέκερ, μελέτησαν το κενό ανάμεσα στις πλάκες τις Καραϊβικής και της Νότιας Αμερικής, το οποίο δημιουργεί ένα δακτύλιο γύρω από την Αϊτή, τη Δομινικανή Δημοκρατία, το Πόρτο Ρίκο, και μικρότερα νησιά όπως τα Μπαρμπάδος.
Για τους περισσότερους ανθρώπους οι σεισμοί είναι κάτι το τρομακτικό, όμως για τους δύο καθηγητές είναι η βασική πηγή πληροφοριών για την έρευνά τους. Τα σεισμικά κύματα ταξιδεύουν ανά την υφήλιο και παρέχουν μια πρώτη τάξεως ευκαιρία για τη μελέτη του εσωτερικού της Γης, όπως περίπου μια ακτινογραφία μας βοηθάει να δούμε στο εσωτερικό του ανθρώπινου σώματος. Τα κύματα κινούνται με διαφορετικές ταχύτητες ανάλογα με τη θερμοκρασία και τη σύνθεση που επικρατεί στην εκάστοτε περιοχή του μανδύα και συνεπώς χρησιμεύουν για να χαρτογραφηθεί το εσωτερικό της Γης.
Η μελέτη της Καραϊβικής όμως δε μπορούσε να συμβεί απομονωμένα, καθώς οι αλληλεπιδράσεις με άλλες περιοχές του πλανήτη είναι πολυσύνθετες. Έτσι, οι ερευνητές έπρεπε πρώτα να φτιάξουν ένα μοντέλο για ολόκληρο τον πλανήτη. Για την ακρίβεια, έφτιαξαν 176 διαφορετικά μοντέλα, ώστε να λάβουν υπόψη όλες τις διαφορετικές περιπτώσεις. Οι δύο καθηγητές ανασύνθεσαν στο μοντέλο τους τη κίνηση του μανδύα όλης της Γης σε βάθος 3.000 χιλιομέτρων, καταργώντας παλαιότερες υποθέσεις για τη σεισμική δραστηριότητα στην Καραϊβική και παρέχοντας μια νέα θεωρία για την αλληλεπίδραση της Καραϊβικής με τη Νότια Αμερική, που προκαλεί και την μεταξύ τους απομάκρυνση.
«Μελετάμε την Καραϊβική, αλλά τα μοντέλα μας αφορούν όλη την υφήλιο» εξηγεί η Δρ. Μίλερ. «Μπορούμε να δούμε όμοιες συμπεριφορές στην Ιαπωνία, την Καλιφόρνια ή τη Μεσόγειο, οπουδήποτε μπορούμε να καταγράψουμε σεισμούς».
Για την περίπτωση της Καραϊβικής, πέρα από τη μετακίνηση προς τα ανατολικά, ένα μέρος της πλάκας της Νότιας Αμερικής στριμώχνεται κάτω από την πλάκα της Καραϊβικής, απελευθερώνοντας διαχρονικά μεγάλα αποθέματα θερμότητας και πίεσης πυροδοτώντας τα πολλά ηφαίστεια της περιοχής. Όλη αυτή η δραστηριότητα έχει οδηγήσει στη δημιουργία του χαρακτηριστικού τόξου των νησιών της Καραϊβικής, αλλά και ένα πολύπλοκο σύμπλεγμα από ρήγματα ανάμεσα στις δύο πλάκες, που μοιάζουν με το γνωστό ρήγμα του Αγίου Ανδρέα στην Καλιφόρνια. 
www.naftemporiki.gr