ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Τρίτη 29 Ιανουαρίου 2013

Κατάδυση στο άγνωστο - Τα γεωτρύπανα έφτασαν σε μια ακόμα θαμμένη λίμνη της Ανταρκτικής

Το κονβόι της ερευνητικής αποστολής χρειάστηκε να διανύσει εκατοντάδες δύσκολα χιλιόμετρα μέχρι να φτάσει πάνω από τη λίμνη (Πηγή: Wissard)  

Ουάσινγκτον
Μόλις δύο εβδομάδες μετά την ανακοίνωση των Ρώσων ότι έχουν στα χέρια τους τα πρώτα δείγματα της λίμνης Βοστόκ στην Ανταρκτική, ενός όγκου γλυκού νερού που παραμένει απομονωμένος κάτω από χιλιόμετρα πάγου, αμερικανική αποστολή κατάφερε να φτάσει στο νερό μιας δεύτερης θαμμένης λίμνης, της Λίμνης Ουίλανς στη Δυτική Ανταρκτική. Οι υπεύθυνοι της αποστολής Wissard, με επικεφαλής τον Τζον Πρίσκου του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Μοντάνα, προετοιμάζονταν για το φιλόδοξο εγχείρημα για μια δεκαετία, με την ελπίδα να ανακαλύψουν νέα στοιχεία για τον υδρολογικό κύκλο της Ανταρκτικής, αλλά και να αναζητήσουν μορφές ζωής που παραμένουν απομονωμένες από τον υπόλοιπο κόσμο εδώ και εκατομμύρια χρόνια...
Τις τελευταίες δύο δεκαετίες οι γεωλόγοι έχουν ανακαλύψει στη λευκή ήπειρο γύρω στις 370 θαμμένες λίμνες, από τις οποίες οι περισσότερες πιστεύεται ότι επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω ενός δικτύου υπόγειων ποταμών.

Η Λίμνη Ουίλανς είναι στην πραγματικότητα ένα πυκνό δίκτυο από κανάλια με έκταση γύρω στα 60 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Δορυφορικές μετρήσεις της ανύψωσης και της υποχώρησης του υπερκείμενου πάγου υποδεικνύουν ότι η λίμνη ανανεώνεται και περιοδικά μπορεί να αδειάζει εντελώς.

Η αμερικανική αποστολή αναχώρησε το Δεκέμβριο από τη μόνιμη αμερικανική βάση του ΜακΜούρντο και χρειάστηκε να διανύσει εκατοντάδες δύσκολα χιλιόμετρα μέχρι να φτάσουν στη λίμνη στις 14 Ιανουαρίου.

Τα ξημερώματα της Δευτέρας τοπική ώρα, το γεωτρύπανο θερμού νερού που χρησιμοποιούσαν -τα συμβατικά γεωτρύπανα θα μόλυναν τα νερά με υγρά γεώτρησης- έφτασαν στην επιφάνεια της λίμνης, 800 μέτρα κάτω από τον πάγο,

Ήταν στην πραγματικότητα ένας τεχνικός άθλος, δεδομένου ότι η βρετανική αποστολή στην Ανταρκτική απέτυχε το Δεκέμβριο να φτάσει στα νερά μιας άλλης απομονωμένης λίμνης, με την ονομασία Λίμνη Έλσγουερθ.

Λίγες ημέρες αργότερα, στις 10 Ιανουαρίου, η ομάδα του Ρωσικού Ινστιτούτου Έρευνας Αρκτικής και Ανταρκτικής ανακοίνωσε ότι ανέσυρε τα πρώτα καθαρά δείγματα από τη Λίμνη Βοστόκ, της μεγαλύτερης και πιο απομονωμένης από τις θαμμένες λίμνες της Ανταρκτικής.

Τα δεδομένα που θα προκύψουν τώρα από τις γεωτρήσεις αναμένεται να προσφέρουν νέα στοιχεία για το πώς η κίνηση των υπόγειων υδάτων επηρεάζει την κίνηση και τη σταθερότητα των υπερκείμενων παγετώνων.

Τα αποτελέσματα όμως ενδιαφέρουν και τους αστροβιολόγους,  αφού ανακάλυψη ζωντανών οργανισμών που επιβιώνουν απομονωμένοι κάτω από τους πάγους για χιλιάδες ή εκατομμύρια χρόνια θα αναπτέρωνε τις ελπίδες για την ανακάλυψη ζωής σε άλλα παγωμένα μέρη του Ηλιακού Συστήματος.

Ανάλογα περιβάλλοντα ίσως υπάρχουν στους υπόγειους ωκεανούς που πιστεύεται ότι κρύβονται σε δορυφόρους του Δία όπως η Ευρώπη, και σε φεγγάρια του Κρόνου όπως ο Εγκέλαδος.
Newsroom ΔΟΛ, www.in.gr