ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Πέμπτη 18 Σεπτεμβρίου 2014

Ο Νέμο πράγματι κάνει επικά ταξίδια

Τα ψάρια-κλοουν πραγματοποιούν επικά ταξίδια όπως το κινηματογραφικό τους alter ego
Λονδίνο 
Ενας από τους δημοφιλέστερους ήρωες κινουμένων σχεδίων τις τελευταίες δεκαετίες είναι ο «Νέμο», ένα ψάρι-κλόουν (όπως ονομάζονται αυτά τα πανέμορφα ψαράκια). Στην ταινία που τον έκανε διάσημο ο Νέμο ταξιδεύει περίπου δύο χιλιάδες χλμ για να εντοπίσει το παιδί του. Οπως διαπιστώνεται τώρα τα ψάρια-κλόουν πραγματοποιούν ταξίδια εκατοντάδων χλμ και μάλιστα αυτοί που ταξιδεύουν δεν είναι τα ενήλικα αλλά οι γόνοι!...
Η γονιδιακή ανταλλαγή
Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Εξετερ στη Βρετανία μελέτησαν ένα είδος ψαριού-κλόουν (Amphiprion omanesis) που ζει αποκλειστικά στην Αραβική Θάλασσα στα ανοικτά του Ομάν. Υπάρχουν μόνο δύο πληθυσμοί του συγκεκριμένου είδους στην περιοχή που ζουν σε δύο αποικίες που τις χωρίζει απόσταση 400 χλμ.
Οι ερευνητές πραγματοποιώντας γενετικές αναλύσεις στους δύο πληθυσμούς διαπίστωσαν ότι υπάρχει πρόσμιξη των δύο πληθυσμών. Η ανακάλυψη είναι σημαντική επειδή αποδεικνύει ότι τα ψάρια-κλόουν μπορούν να ταξιδεύουν σε μεγάλες αποστάσεις ενώ μέχρι σήμερα πιστευόταν ότι δεν απομακρύνονται από τη βάση τους. Οι ερευνητές κρίνουν ότι η ανακάλυψη εξηγείται με εξελικτικούς όρους. Εκτιμούν ότι οι κλιματικές αλλαγές, η μόλυνση των υδάτων και άλλοι παράγοντες που καταστρέφουν το περιβάλλον που ζουν οι θαλάσσιοι οργανισμοί ωθούν πολλούς εξ αυτών να διευρύνουν τη γονιδιακή δεξαμενή τους ώστε να καταφέρουν να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες. Η διεύρυνση αυτή γίνεται με ανταλλαγή γονιδίων όπως στη προκειμένη περίπτωση.
Μάλιστα οι ερευνητές εντόπισαν ορισμένα «υβρίδια», δηλαδή ψάρια-κλόουν με καταγωγή και από τις δύο αποικίες κάτι που σημαίνει ότι οι «μετανάστες» πρόγονοι τους κατάφεραν να προσαρμοστούν με επιτυχία στο νέο τους σπίτι και περιβάλλον.
Οι γόνοι
Το εύρημα όμως που προκάλεσε έκπληξη στους ερευνητές είναι ότι το μεγάλο αυτό ταξίδι από τη μια αποικία στην άλλη δεν το κάνουν οι ενήλικοι Νέμο αλλά οι γόνοι. Οπως διαπίστωσαν οι ερευνητές οι γόνοι μόλις μιας εβδομάδας κάνουν αυτό πραγματικά επικό για αυτούς ταξίδι. Οι ερευνητές σπεύδουν να σημειώσουν ότι οι γόνοι δεν κολυμπούν όλη αυτή την απόσταση αλλά μεταφέρονται από τη μια αποικία στην άλλη με κάποια ρεύματα. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «PloS ONE».
www.tovima.gr