ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Πέμπτη 12 Απριλίου 2012

«Mηχανή του χρόνου» θα μελετήσει τους πρώτους γαλαξίες


Χρειάστηκαν επτά χρόνια για να ολοκληρωθεί. Οι επιστήμονες που κατασκεύασαν το φασματόμετρο MOSFIRE - «μηχανή του χρόνου» όπως το αποκαλούν- ελπίζουν ότι θα τους δώσει την ευκαιρία να μελετήσουν για πρώτη φορά τους αρχαιότερους γαλαξίες του σύμπαντος. Τα αρχικά του σημαίνουν Φασματόμετρο για την Υπέρυθρη Εξερεύνηση Πολλαπλών Αντικειμένων. Το MOSFIRE κατασκευάστηκε στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος ’ντζελες και εγκαταστάθηκε στο τηλεσκόπιο Keck I του Αστεροσκοπείου W.M. Keck, στο ηφαίστειο Μάουνα Κέα της Χαβάης. Το όργανο θα συλλέξει φως σε υπέρυθρα μήκη κύματος, αόρατα στο ανθρώπινο μάτι, προκειμένου να διαπεράσει την κοσμική σκόνη και να «δει» απομακρυσμένα αντικείμενα...
«Το όργανο σχεδιάστηκε για να μελετήσει τους πιο μακρινούς, τους πιο αδύναμους γαλαξίες», εξηγεί ο επικεφαλής του προγράμματος Ίαν Μακλίν, καθηγητής φυσικής και αστρονομίας στο UCLA. «Όταν παρατηρούμε τους πιο απομακρυσμένους γαλαξίες, δεν τους βλέπουμε όπως είναι τώρα, αλλά όπως ήταν όταν τους άφησε το φως που μόλις τώρα φθάνει εδώ. Κάποιοι από τους γαλαξίες που μελετούμε σχηματίστηκαν πριν από περίπου 10 δισεκατομμύρια χρόνια, δηλαδή μόνο λίγα δισεκατομμύρια χρόνια μετά από τη Μεγάλη Έκρηξη.»
Σύμφωνα με ανακοίνωση του πανεπιστημίου, στις 4 Απριλίου το MOSFIRE είδε για πρώτη φορά φως, το οποίο συνέλεξε το τηλεσκόπιο Keck I. «Κοιτάζουμε πίσω στο χρόνο, στην περίοδο του σχηματισμού κάποιων από τους πρώτους γαλαξίες, οι οποίοι είναι μικροί και πολύ αδύναμοι», λέει ο Μακλίν. «Πρόκειται για μια εποχή, την οποία θα πρέπει να μελετήσουμε προκειμένου να κατανοήσουμε συνολικά τη δομή του σύμπαντος.»
Με τη βοήθεια του φασματόμετρου, οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι θα μπορούν να εντοπίζουν ευκολότερα μικρούς γαλαξίες, «οικογένειες γαλαξιών», αλλά και γαλαξίες που έχουν συγχωνευτεί. Το όργανο θα τους επιτρέψει επίσης να μελετήσουν λεπτομερώς πλανήτες, οι οποίοι βρίσκονται σε τροχιά γύρω από κοντινά άστρα, το σχηματισμό άστρων στο δικό μας γαλαξία, τη διανομή της σκοτεινής ύλης στο σύμπαν και πολλά άλλα.
Για την κατασκευή του τηλεσκοπίου συνεργάστηκαν αστρονόμοι και άλλοι ειδικοί από αρκετά πανεπιστήμια και οργανισμούς των Ηνωμένων Πολιτειών. Το βάρους 5 τόνων MOSFIRE, στοίχισε 14 εκατομμύρια δολάρια και οι ίδιοι πιστεύουν ότι το κόστος του θα ήταν διπλάσιο εάν δεν το είχαν κατασκευάσει οι ίδιοι. Μετά από δοκιμές και αξιολογήσεις, το Μάιο και τον Ιούνιο, οι αστρονόμοι αναμένεται να αρχίσουν να χρησιμοποιούν συστηματικά το όργανο από το Σεπτέμβριο. 
www.naftemporiki.gr