ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Πέμπτη 27 Σεπτεμβρίου 2012

Ρήγμα στην Ινδο-Αυστραλιανή πλάκα; Η μελέτη των πρόσφατων μεγα-σεισμών δείχνει ότι ίσως βρίσκεται στη διαδικασία διάσπασης

Λονδίνο 
Ομάδα ειδικών στη Γαλλία μελέτησε τους πολύ ισχυρούς σεισμούς που έγιναν τον περασμένο Απρίλιο δυτικά της Σουμάτρας (τάξεως 8,6 και 8,2 ρίχτερ), καθώς και όλη τη σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή από το 2004, συμπεριλαμβανομένου και του σεισμού των 9.1 Ρίχτερ που προκάλεσε το φονικό τσουνάμι το 2004. Σύμφωνα με το συμπέρασμα των ερευνητών η ιδιαίτερα εκτεταμένη Ινδο-Αυστραλιανή τεκτονική πλάκα βιώνει ένα ρήγμα και είναι πιθανόν να διασπαστεί σε δύο κομμάτια...
Ειδικοί της Ecole Normale Superieure στο Παρίσι ανέλυσαν τους σεισμούς στις περιοχές που «πατούν» πάνω στην Ινδο-Αυστραλιανή τεκτονική πλάκα από τον Δεκέμβριο του 2004 (όπου εκδηλώθηκε ο σεισμός των 9.1 Ρίχτερ) μέχρι και τον Απρίλιο του 2011 όπου εκδηλώθηκαν σεισμοί μεγέθους 8.6 και 8.2 Ρίχτερ. Εκαναν δύο σημαντικές διαπιστώσεις.
Οι πολύ μεγάλης ισχύος σεισμοί γίνονται συνήθως στις λεγόμενες ζώνες καταβύθισης που βρίσκονται στα σημεία όπου ενώνονται δύο τεκτονικές πλάκες. Οι πολύ ισχυροί σεισμοί της περιόδου 2004-2011 έγιναν δεκάδες χιλιόμετρα μακριά από τις ζώνες καταβύθισης στην Ινδο-Αυστραλιανή πλάκα. Η δεύτερη παρατήρηση που έκαναν οι ερευνητές ήταν ότι η σεισμικότητα στη συγκεκριμένη περιοχή ήταν την περίοδο 2004-2011 δέκα φορές εντονότερη από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια.
Επίσης ανακάλυψαν ότι στους σεισμούς της περιόδου που ερευνούσαν, τα πετρώματα μετά από κάθε σεισμό μετακινούνταν προς την ίδια κατεύθυνση. Σύμφωνα με τους ερευνητές αυτά τα ευρήματα δείχνουν ότι ο Ινδο-Αυστραλιανή τεκτονική πλάκα διασπάται κατά μήκος ενός νέου ορίου, πράγμα που μπορεί να εξηγήσει τις ιδιαιτερότητες των σεισμών του περασμένου Απριλίου.
Η εξήγηση
Οι ερευνητές ανέπτυξαν μάλιστα μια θεωρία για να εξηγήσουν το φαινόμενο. Είναι γνωστό ότι η Ινδία και η Αυστραλία «πατούν» στην ίδια πλάκα αλλά η Αυστραλία κινείται ταχύτερα από την Ινδία. Αυτό σύμφωνα με τους ερευνητές έχει ως αποτέλεσμα μια μεγάλη περιοχή στο κέντρο της τεκτονικής πλάκας να «κάμπτεται» γεγονός που πιθανότατα οδηγεί στη διάσπασή της.
Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Nature και έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις στην επιστημονική κοινότητα. Κάποιοι επιστήμονες συγκλίνουν με την άποψη των ερευνητών και θεωρούν ότι τα ευρήματα υποδεικνύουν τη διάσπαση της πλάκας. Αλλοι ειδικοί όμως υποστηρίζουν ότι η περίοδος παρατήρησης είναι μικρή αλλά και ο αριθμός των σεισμών που μελετήθηκε πολύ περιορισμένος για να εξαχθεί ένα τόσο σοβαρό συμπέρασμα όπως η διάσπαση μιας τεκτονικής πλάκας.
Οι επιπτώσεις
Σε κάθε περίπτωση, εάν πράγματι έχουμε ένα γεωλογικό γεγονός της τάξεως αυτής, οι συνέπειες θα γίνουν αισθητές σε όλο τον πλανήτη. Σε μια άλλη πρόσφατη μελέτη της Αμερικανικής Γεωλογικής Επιθεώρησης του Menlo Park στην Καλιφόρνια, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι σεισμοί ισχύος 5.5 Ρίχτερ και άνω εμφανίστηκαν σε ολόκληρη την υφήλιο με συχνότητα πέντε φορές μεγαλύτερη στο διάστημα έξι ημερών που ακολούθησε την 11η Απριλίου, πράγμα που δεν έχει παρατηρηθεί άλλη φορά, ούτε μετά από σεισμούς ακόμη μεγαλύτερης ισχύος.
www.tovima.gr