ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Κυριακή 9 Φεβρουαρίου 2014

Οι σολομοί γεννιούνται με... εσωτερική πυξίδα

Ο βασιλικός σολομός, με την επιστημονική ονομασία Oncorhynchus tshawytscha, είναι ένα από τα πλάσματα που χρησιμοποιούν τα μαγνητικά πεδία της γης για να μεταναστεύσουν στα ποτάμια, απ’ όπου κατάγονται.
Αμερικανοί ερευνητές επιβεβαίωσαν μέσω πειραμάτων ότι οι σολομοί χρησιμοποιούν τα μαγνητικά πεδία της γης για να μεταναστεύσουν στα ποτάμια, απ’ όπου κατάγονται, διανύοντας ακόμη και εκατοντάδες χιλιόμετρα. Μάλιστα δεν πρόκειται για μια ικανότητα που αναπτύσσουν, αλλά γεννιούνται με αυτήν. Τα ευρήματα, που δημοσιεύονται στην επιθεώρηση Current Biology, «πιθανώς εξηγούν τις εξαιρετικές ικανότητες πλοήγησης, οι οποίες είναι εμφανείς σε πολλούς υποθαλάσσιους μετανάστες μεγάλων αποστάσεων», όπως αναφέρουν οι ερευνητές. Οι ίδιοι υποψιάζονταν εδώ και πολλά χρόνια ότι ζώα, τα οποία διανύουν ασύλληπτα μεγάλες αποστάσεις για να καταλήξουν σε συγκεκριμένα σημεία, χρησιμοποιούν με κάποιο τρόπο τα μαγνητικά πεδία...
Ο βασιλικός σολομός, με την επιστημονική ονομασία Oncorhynchus tshawytscha, είναι ένα από τα πλάσματα αυτά. Οι ερευνητές από το κρατικό πανεπιστήμιο του Όρεγκον θέλησαν να δουν εάν το ψάρι χρησιμοποιεί τα μαγνητικά πεδία ως... GPS, όπως οι θαλάσσιες χελώνες, οι οποίες με τον τρόπο αυτό ξέρουν πού ακριβώς βρίσκονται, αλλά και προς τα πού πρέπει να κινηθούν.
Στο πλαίσιο των πειραμάτων τους, σε ερευνητικό εκκολαπτήριο του Όρεγκον, εξέθεσαν εκατοντάδες νεαρούς σολομούς, οι οποίοι δεν είχαν ακόμη βγει στη θάλασσα, σε μια ποικιλία μαγνητικών πεδίων που θα συναντούσαν και στο φυσικό τους περιβάλλον, κατά τη διάρκεια της μετανάστευσής τους. Είδαν ότι πολλοί από αυτούς ανταποκρίθηκαν προσανατολιζόμενοι προς τα μαγνητικά πεδία που αντιστοιχούν στις ωκεάνιες τοποθεσίες, όπου καταλήγουν για να συλλέξουν τροφή.
«Όλοι εξεπλάγησαν από το γεγονός ότι τα ψάρια είχαν ήδη αυτήν την ικανότητα», δήλωσε στο LiveScience ο Νέιθαν Πάτμαν, ένας από τους συντάκτες της έκθεσης. «Προτού τα ψάρια βγουν στο θαλασσινό νερό, έχουν ήδη μια αίσθηση για το τι πρέπει να κάνουν εάν βρεθούν σε ένα συγκεκριμένο μαγνητικό πεδίο.»
Στο επόμενο στάδιο των ερευνών τους, οι επιστήμονες θα επιχειρήσουν να δουν πόσο ακριβής είναι ο εσωτερικός «χάρτης» των σολομών, εάν δηλαδή τους οδηγεί σε απόσταση μέτρων ή χιλιομέτρων από τον τελικό προορισμό τους. Οι ίδιοι υποθέτουν ότι η έμφυτη ικανότητά τους τελειοποιείται με την πάροδο του χρόνου.
www.naftemporiki.gr