ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Τρίτη 13 Μαρτίου 2012

Πλανητικό φλερτ Αφροδίτης-Δία

Αθήνα 
Πρόκειται περί λαμπρού ζεύγους, και αυτό φαίνεται διά γυμνού οφθαλμού: Η Αφροδίτη και ο Δίας, οι δύο λαμπρότεροι πλανήτες στον ουρανό, τραβούν την προσοχή μας προς τη δύση αυτές τις μέρες, καθώς πλησιάζουν ο ένας τον άλλο σε ασυνήθιστα μικρή απόσταση. Λίγο μετά το ηλιοβασίλεμα της Δευτέρας 12 Μαρτίου, ο Δίας θα βρίσκεται λίγο πάνω και αριστερά από την ακόμα λαμπρότερη Αφροδίτη στον δυτικό ουρανό. Το βράδυ της Τρίτης θα ακολουθήσει η στιγμή της λεγόμενης σύζευξης με την Αφροδίτη να έχει μετακινηθεί λίγο πάνω και δεξιά από τον Δία. Σε αυτό το στάδιο, η φαινόμενη απόσταση ανάμεσα στους δύο πλανήτες θα είναι 3 μοίρες, περίπου όσο το πλάτος δύο δάχτυλων τεντωμένων μπροστά στα μάτια του παρατηρητή...
Σε αυτή τη φάση, το ντουέτο των δύο πλανητών θα γίνει ιδιαίτερα εντυπωσιακό -το φως και των δύο σωμάτων θα πέφτει ταυτόχρονα στην ωχρά κηλίδα του ματιού, την κεντρική περιοχή του αμφιβληστροειδή που προσφέρει τη μέγιστη οπτική οξύτητα.
Την ημέρα της σύζευξης, το φαινόμενο μέγεθος της Αφροδίτης, δηλαδή η λαμπρότητά της, θα φτάνει το -4,3 ενώ του Δία είναι σημαντικά μικρότερη στο -2,1. Πρακτικά, η Αφροδίτη θα είναι 7,59 φορές πιο λαμπρή από τον Δία, καθώς η κλίμακα του φαινόμενου μεγέθους είναι λογαριθμική, και μια αύξηση κατά ένα βαθμό μεγέθους αντιστοιχεί σε αύξηση της λαμπρότητας κατά 2,512 φορές.
Το φαινόμενο θα παραμείνει ορατό για περίπου δύο ώρες κάθε βράδυ, πριν τελικά χαθεί κάτω από τον ορίζοντα στον δυτικό-νοτιοδυτικό ουρανό. Μάλιστα το ουράνιο δίδυμο φαίνεται πιο εντυπωσιακό όταν κρέμεται λίγο πάνω από τον ορίζοντα.  Θα πλησιάσει και πάλι το ζευγάρι στα τέλη Μαρτίου και θα προσπεράσει πρώτα τον Δία και μετά την Αφροδίτη.
Ένας ακόμα πλανήτης, ο Άρης, κατάφερε να αποσπάσει την προσοχή των αστρονόμων την περασμένη εβδομάδα, όταν έφτασε στην μικρότερη απόστασή του από τη Γη εδώ και δύο χρόνια.
ΒΗΜΑ SCIENCE