ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2012

Η καθημερινή πορεία του Ήλιου στο 2ο εξάμηνο του 2011 σε μια φωτογραφία

Λονδίνο 
Μπορεί κάποιος να «συλλάβει» την πορεία που ακολούθησε ο Ηλιος μέρα με τη μέρα στον ουρανό επί έξι μήνες μέσα σε μια φωτογραφία; Ναι, αυτό είναι δυνατόν και μάλιστα δεν απαιτεί ειδικούς φακούς και εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας. Η τεχνική λέγεται «pinhole», είναι γνωστή εδώ και αιώνες και προσφέρει εντυπωσιακές εικόνες με πραγματικά πρωτόλεια μέσα. Απόδειξη η παραπάνω φωτογραφία: οι φωτεινές γραμμές απεικονίζουν την καθημερινή κίνηση του άστρου μας από τον περασμένο Ιούνιο ως τον Δεκέμβριο. Το κάθε άλλο παρά «στιγμιότυπο» απαθανατίστηκε από έναν ερασιτέχνη αστρονόμο με φωτογραφική μηχανή… ένα κουτί από τσάι...
Ο Γκρεγκ Πάρκερ, συνταξιούχος καθηγητής του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον, έφτιαξε μια κάμερα pinhole (φωτογραφική μηχανή χωρίς φακό) τρυπώντας ένα τενεκεδένιο κουτί από τσάι. Εστρεψε τη συσκευή του προς τον ουρανό στις 21 Ιουνίου του 2011 – τη μεγαλύτερη ημέρα του χρόνου – και την «έκλεισε» στις 22 Δεκεμβρίου – τη μεγαλύτερη νύχτα.
Η κίνηση του Ηλιου σε όλο αυτό το διάστημα καταγράφηκε επαναλαμβανόμενα ημέρα με την ημέρα επειδή η κάμερα pinhole δεν χρησιμοποιεί φιλμ αλλά φωτοευαίσθητο χαρτί. Η πρώτη φωτεινή γραμμή στο επάνω μέρος της φωτογραφίας δείχνει τη διαδρομή που διέγραψε ο Ηλιος στο Θερινό Ηλιοστάσιο, την 21η Ιουνίου, και η τελευταία, στο κάτω μέρος, την πορεία του στο Χειμερινό Ηλιοστάσιο, στις 22 Δεκεμβρίου.
Οι κάμερες pinhole χρησιμοποιούνται συχνά για την καταγραφή της κίνησης του Ηλιου σε πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα – οι φωτογραφίες του είδους ονομάζονται «solargraphs». 
ΒΗΜΑ SCIENCE