ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Κυριακή 22 Ιανουαρίου 2012

Το ηφαίστειο της Σαντορίνης υπό το βλέμμα επιστημόνων λόγω σεισμικής δραστηριότητας

Στο «μικροσκόπιο» σεισμολόγων, γεωλόγων και ηφαιστειολόγων βρίσκεται τους τελευταίους μήνες το νησί της Σαντορίνης. Η σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή του υποθαλάσσιου ηφαιστείου Κολούμπου προβληματίζει τους επιστήμονες, οι οποίοι μελετούν όλα τα στοιχεία και δεδομένα που έχουν. Το protothema.gr αναφέρει ότι ήδη στην περιοχή τις προηγούμενες εβδομάδες βρέθηκαν Ιταλοί ηφαιστειολόγοι οι οποίοι ερεύνησαν τη δραστηριότητα του ηφαιστείου ενώ αυτή την περίοδο στο νησί της Καλντέρας βρίσκεται το Ινστιτούτο Μελέτης και Παρακολούθησης του ηφαιστείου...
Σύμφωνα με σεισμολόγους, υπάρχουν ενδείξεις για κάποιες ανωμαλίες, χωρίς όμως αυτό να είναι ανησυχητικό. Οι σεισμοί που γίνονται είναι της τάξης των 2 με 3 Ρίχτερ, μεγέθη πολύ συνηθισμένα για την  Ελλάδα. Αλλά και οι τοπικοί φορείς δεν δείχνουν κάποια ιδιαίτερη ανησυχία καθώς πολύ συχνά έχουν σεισμούς τέτοιου μεγέθους.
Το υποθαλάσσιο ηφαίστειο του Κολούμπου βρίσκεται περίπου 8 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Σαντορίνης. Έχει ελλειπτικό σχήμα, υψώνεται 300 m από το βυθό και στο κέντρο του και στο κέντρο του υπάρχει μία καλδέρα διαμέτρου 3 km και βάθους 500 m. Εκτός από το κεντρικό ηφαίστειο υπάρχουν άλλοι 12 περίπου μικρότεροι κώνοι. 

Το ηφαίστειο του  Κολούμπου έδωσε το Σεπτέμβριο του 1650 τη μοναδική ιστορική έκρηξη έξω από το χώρο της καλδέρας της Σαντορίνης. Προηγήθηκε έντονη σεισμική δραστηριότητα. Σταδιακά η  ήπια έξοδος μάγματος οικοδόμησε ένα  υποθαλάσσιο ηφαίστειο διαμέτρου 30 km και ύψους 300 m, του οποίου η κορυφή μόλις ξεπρόβαλε από την επιφάνεια της θάλασσας. Ακολούθησε μία τεράστια και βίαιη έκρηξη, η οποία εκτίναξε περίπου 2 km3 τέφρας σε ύψος χιλιάδων μέτρων. Η ελαφρόπετρα που επέπλεε έκανε τη γύρω θάλασσα να μοιάζει με στεριά.
Η στάχτη ταξίδεψε ανατολικά μέχρι τη Μικρά Ασία. Το κεντρικό τμήμα του ηφαιστείου κατακρημνίστηκε στον άδειο μαγματικό θάλαμο και σχηματίστηκε μία υποθαλάσσια καλδέρα διαμέτρου 3 km και βάθους 500 m. Η μικρή νησίδα που είχε μείνει πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας διαβρώθηκε γρήγορα από τα κύματα. Σήμερα, το ψηλότερο σημείο του ηφαιστείου βρίσκεται 18 m κάτω από τη θάλασσα.
Η δημιουργία της καλδέρας προκάλεσε τεράστια τσουνάμι ύψους 10 m που σάρωσαν τις ακτές της Σαντορίνης και του Αιγαίου. Εκείνο όμως που προκάλεσε ανθρώπινες απώλειες ήταν τα ηφαιστειακά αέρια. 
Τεράστιες ποσότητες υδροθείου απελευθερώθηκαν και προξένησαν το θάνατο 70 κατοίκων της  Θήρας και πάνω 1000 ζώα. Οι κάτοικοι της Σαντορίνης για να ξορκίσουν το κακό έχτισαν κοντά στο ακρωτήριο του Κολούμπου την εκκλησία της "Παναγιάς του Καλού". Η έκρηξη του Κολούμπου είναι η μεγαλύτερη έκρηξη που εκδηλώθηκε στην Ανατολική Μεσόγειο την τελευταία χιλιετία.
Το 2006 μία αποστολή του NOAA Ocean Explorer (National Oceanic and Atmospheric Administration) αποκάλυψε ότι στον πυθμένα του καλδερικού κρατήρα υπάρχει ένα σημαντικό υδροθερμικό πεδίο. 
Από τους υδροθερμικούς  πόρους εξέρχονται υπέρθερμα υδροθερμικά ρευστά με μετρηθείσες θερμοκρασίες έως και 224 oC. Τα ρευστά αυτά έχουν αποθέσει πολυμεταλλικά σουλφίδια και θειικά άλατα και έχουν οικοδομήσει καμινάδες ύψους έως και 4 m. Επιπλέον, οι υδροθερμικοί πόροι είναι καλυμμένοι με ένα παχύ στρώμα από βακτηρίδια.
Σημειώνεται, τέλος, ότι για τη δραστηριότητα που παρατηρείται, πρόκειται τις επόμενες ημέρες να πραγματοποιηθεί στη Σαντορίνη ημερίδα με τη συμμετοχή ειδικών επιστημόνων για την ενημέρωση της κοινής γνώμης.
Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr