ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Πέμπτη 28 Φεβρουαρίου 2013

Υπολογίστηκε η ταχύτητα περιστροφής μιας γιγάντιας μαύρης τρύπας


Οι αστρονόμοι κατάφεραν για πρώτη φορά να μετρήσουν τον ρυθμό περιστροφής μιας τεράστιας μαύρης τρύπας που έχει μάζα δύο εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο μας και βρήκαν ότι κινείται με απίστευτη ταχύτητα που φθάνει σχεδόν αυτήν του φωτός. Αγγίζει δηλαδή, σύμφωνα με τη γενική θεωρία σχετικότητας του Αϊνστάιν, το μέγιστο δυνατό όριο ταχύτητας στο σύμπαν...
Οι ερευνητές από τις ΗΠΑ, την Ιταλία, τη Βρετανία και τη Δανία, με επικεφαλής τον Γκουίντο Ρισαλίτι του Αστεροσκοπείου της Φλωρεντίας και του Κέντρου Αστροφυσικής Χάρβαρντ - Σμιθσόνιαν, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», χρησιμοποίησαν δύο διαστημικά τηλεσκόπια, το ευρωπαϊκό XMM-Newton και το αμερικανικό Nustar, για να κάνουν υπολογισμούς σχετικά με την υπερμεγέθη μαύρη τρύπα στο κέντρο του γαλαξία NGC 1365, που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 56 εκατ. ετών από τη Γη.
Οι μετρήσεις έδειξαν ότι η μαύρη τρύπα, που έχει διάμετρο πάνω από τρία εκατομμύρια χιλιόμετρα (σχεδόν οκτώ φορές η απόσταση Γης - Σελήνης), περιστρέφεται με την ασύλληπτη ταχύτητα των 670 εκατ. μιλίων την ώρα (1,08 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων την ώρα).
Οι μαύρες τρύπες είναι τρομερά δύσκολο να μελετηθούν, καθώς δεν αφήνουν το φως να δραπετεύσει από αυτές, ενώ στρεβλώνουν τον χωρο - χρόνο γύρω από αυτές, καθώς συνεχώς απορροφούν διάφορα υλικά (ακόμα και ολόκληρα άστρα) από τον περιβάλλοντα χώρο τους, αυξάνοντας σε μάζα.
Παράλληλα, εκπέμπουν ακτίνες-Χ από τον δίσκο ύλης που έχουν προσελκύσει πέριξ αυτών χάρη στην τρομερή βαρύτητά τους. Είναι αυτή η ακτινοβολία που επέτρεψε τη διενέργεια των μετρήσεων για τον ρυθμό περιστροφής της μαύρης τρύπας.
Όσον αφορά τη μαύρη τρύπα του δικού μας γαλαξία, όπως είπε ο Ρισαλίτι, είναι δύσκολο να γίνει ανάλογος υπολογισμός, επειδή αυτή είναι πολύ λιγότερο ενεργή και δεν παρατηρείται σχεδόν καμία ακτινοβολία να εκπέμπεται από την περίμετρό της.
Πηγή: ΑΜΠΕ, www.naftemporiki.gr