ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Δευτέρα 26 Αυγούστου 2013

Ένα σύντομο έτος: Σιδερένιος πλανήτης γιορτάζει την Πρωτοχρονιά κάθε 4 ώρες

Ο πλανήτης KOI 1843.03 σιγοψήνεται καθώς περιφέρεται ταχύτατα γύρω από το μητρικό του άστρο
 (Καλλιτεχνική απεικόνιση: Cristina Sanchis Ojeda)  

Κέμπριτζ, Μασαχουσέτη
Φανταστείτε πώς θα ήταν αν η βάρδια σας στη δουλειά διαρκούσε δύο συνεχόμενα έτη. Αυτό θα συνέβαινε αν εργαζόσασταν στον KOI 1843.03, τον πλανήτη με το συντομότερο έτος που έχει ανακαλυφθεί έως σήμερα. Ερευνητές του MIT ανέλυσαν δεδομένα του διαστημικού τηλεσκοπίου Kepler, το οποίο είχε δώσει ενδείξεις για την ύπαρξη του πλανήτη το 2012. Το Kepler είναι σχεδιασμένο να ανιχνεύει εξωπλανήτες την ώρα που περνούν μπροστά από τα μητρικά τους άστρα. Στην περίπτωση του KOI 1843.03, τα περάσματα αυτά, γνωστά στους αστρονόμους ως διαβάσεις, ήταν εξαιρετικά συχνά, ένδειξη ότι το έτος του πλανήτη έχει μικρή διάρκεια...

Οι παρατηρήσεις, αναφέρουν οι ερευνητές στο Astrophysical Journal Letters, δείχνουν ότι ο KOI 1843.03 είναι ο πλανήτης με τη μικρότερη γνωστή περίοδο περιφοράς, δηλαδή το συντομότερο έτος, με διάρκεια μόλις 4 ώρες και 15 λεπτά.



Η μικρή διάρκεια περιφοράς οφείλεται στο γεγονός ότι ο πλανήτης βρίσκεται σε εξαιρετικά μικρή απόσταση από το μητρικό του άστρο και κινείται ασυνήθιστα γρήγορα, με ταχύτητα γύρω στα 250 χιλιόμετρα την ώρα. Συγκριτικά, η Γη «σέρνεται» γύρω από τον Ήλιο με μόλις 30 χιλιόμετρα την ώρα.



Όμως η μικρή απόσταση του KOI 1843.03 από το μητρικό του άστρο πιθανότατα έχει και άλλες συνέπειες: η ερευνητική ομάδα εκτιμά ότι ο πλανήτης πρέπει να να έχει στραμμένη τη μία πλευρά του μόνιμα προς το άστρο, όπως η Σελήνη έχει τη μία πλευρά της μονίμως στραμμένη προς τη Γη.



Και αυτό θα σήμαινε ότι η περίοδος περιφοράς είναι ίση με την περίοδο περιστροφής. Με άλλα λόγια, ένας χρόνος στον KOI 1843.03 πρέπει να διαρκεί όσο μία ημέρα. 



Τα παράξενα όμως δεν σταματούν εδώ: όταν ένας πλανήτης βρίσκεται σε τόσο μικρή απόσταση από το άστρο του δέχεται τις συνέπειες της βαρυτικής του έλξης, η οποία μπορεί να έχει διαφορετική ένταση σε κάθε περιοχή και να δημιουργεί έτσι ισχυρές παλιρροϊκές δυνάμεις.



«Όταν βρίσκεται κανείς τόσο κοντά στο άστρο, οι παλιρροϊκές αλληλεπιδράσεις γίνονται τόσο ισχυρές ώστε μπορούν να διαλύσουν τον πλανήτη. Ο μόνος τρόπος για να μπορέσει ο πλανήτης να συγκρατήσει τη μάζα του είναι να έχει πολύ μεγάλη πυκνότητα» σχολιάζει ο Ρομπέρτο Σάντσις-Οχέδα, μέλος της ερευνητικής ομάδας στο MIT.



Οι υπολογισμοί της μελέτης του δείχνουν ότι ο ΚΟΙ 1843.03, ο οποίος έχει μάζα ίση με 0,6 γήινες μάζες, είναι τόσο πυκνός ότι πρέπει να αποτελείται κατά τουλάχιστον 70% από σίδηρο, ή ακόμα και από μασίφ σίδερο.



Η αλήθεια πάντως είναι ότι ο ΚΟΙ 1843.03 είναι ακόμα ένας «πιθανός πλανήτης», του οποίου η ύπαρξη δεν έχει επιβεβαιωθεί οριστικά.



Αν τελικά αυτός ο κόσμος δεν υπάρχει, το ρεκόρ του συντομότερου έτους πηγαίνει στον Kepler 87b.



Σύμφωνα με ανεξάρτητη μελέτη, την οποία δημοσιεύουν στο Astrophysical Journal μέλη της ίδιας ερευνητικής ομάδας στο MIT, ο Kepler 87b, του οποίου η ύπαρξη έχει επιβεβαιωθεί, γιορτάζει την Πρωτοχρονιά κάθε 8,5 ώρες.


Newsroom ΔΟΛ
www.in.gr