ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Τρίτη 27 Αυγούστου 2013

Αντιύλη από… μπανάνες

Oι μπανάνες που έχουν μεγάλη συγκέντρωση καλίου είναι ένα από τα πιο «ραδιενεργά» φαγητά. Υπολογισμοί δείχνουν πως μια μέση μπανάνα, παράγει μέσω ραδιενεργών διασπάσεων ένα ποζιτρόνιο
 (το αντισωματίδιο του ηλεκτρονίου) 
κάθε 75 λεπτά!
Τα πάντα στη φύση εκπέμπουν ακτινοβολία: ο διπλανός σας στο λεωφορείο, τα σωματίδια της ατμόσφαιρας, το Σύμπαν, ακόμη και οι μπανάνες! Κάθε άνθρωπος βομβαρδίζεται από μια πληθώρα ειδών ακτινοβολίας: ακτίνες γάμμα, σωματίδια άλφα, νετρίνα, μιόνια κ.ά. Υπολογίζεται πως ένας μέσος άνθρωπος λαμβάνει κάθε χρόνο 360 μιλιρέμ ακτινοβολίας (το μιλιρέμ είναι δείκτης απορρόφησης ακτινοβολίας) κατά μέσο όρο, που ισοδυναμεί με την ακτινοβολία που λαμβάνουμε από 36 ακτινογραφίες... 
Τα 200 μιλιρέμ, προέρχονται από το ουράνιο που υπάρχει σχεδόν παντού στη φύση σε μικρές ποσότητες, το οποίο παράγει ένα άοσμο και άχρωμο αέριο, το ραδόνιο. Εκτός από περιπτώσεις που υπάρχουν αυξημένες ποσότητες ραδονίου σε οικίες και κλειστούς χώρους, οι ποσότητες ραδιενέργειας που λαμβάνουμε από το ραδόνιο δεν είναι επικίνδυνες για τον ανθρώπινο οργανισμό.

Το επόμενο αίτιο για την ακτινοβολία που δεχόμαστε είναι οι ακτινογραφίες, και οι υπόλοιπες ιατρικές εξετάσεις που χρησιμοποιούν ακτίνες. Στην επόμενη θέση όμως βρίσκονται όλα τα κοινά αντικείμενα που χρησιμοποιούμε καθημερινά: τα ρούχα που φοράμε, το χαρτί από τις εφημερίδες που διαβάζουμε, ακόμη και το φαγητό μας.
Για παράδειγμα, κάθε ζωντανός οργανισμός χρειάζεται κάλιο. Το κάλιο-40 διασπάται πολύ σπάνια, κάθε ένα δισεκατομμύριο χρόνια, ωστόσο μεγάλες ποσότητες ατόμων καλίου σημαίνει και αυξημένη πιθανότητα διάσπασης ενός από αυτά. Έτσι, οι μπανάνες που έχουν μεγάλη συγκέντρωση καλίου είναι ένα από τα πιο «ραδιενεργά» φαγητά. Υπολογισμοί δείχνουν πως μια μέση μπανάνα, παράγει μέσω ραδιενεργών διασπάσεων ένα ποζιτρόνιο (το αντισωματίδιο του ηλεκτρονίου) κάθε 75 λεπτά! Τα ποζιτρόνια αυτά αλληλεπιδρούν με την ύλη και εξαϋλώνονται, απελευθερώνοντας ακτίνες γάμμα και άλλες ακτινοβολίες. Με αυτό τον τρόπο, φυσική που για να παρατηρηθεί αλλού χρειάζονται εξεζητημένα και ακριβά πειράματα, μπορεί να συμβαίνει μέσα στον ίδιο μας το οργανισμό, αν και πολύ πιο σπάνια.
Αξίζει να σημειωθεί πως η ποσότητα ακτινοβολίας που λαμβάνουμε από τέτοια φαγητά είναι ελάχιστη και σε καμία περίπτωση επικίνδυνη, ενώ το κάλιο είναι απαραίτητο για την υγεία μας. Ωστόσο, όταν κανείς καταναλώσει 600 περίπου μπανάνες, έχει δεχτεί ακτινοβολία ίση με μία ακτινογραφία!
Στην τελευταία θέση από τις ακτινοβολίες που δεχόμαστε από το περιβάλλον, είναι η κοσμική ακτινοβολία: κυρίως πρωτόνια και σωματίδια άλφα που έρχονται από το διάστημα. Σε όσο μεγαλύτερο υψόμετρο μένουμε τόσο μεγαλύτερη είναι και η ακτινοβολία που δεχόμαστε, ενώ σε κάθε ταξίδι με αεροπλάνο διάρκειας έξι ωρών που κάνουμε, λαμβάνουμε περίπου 2 μιλιρέμ παραπάνω.
Άλλες πηγές ακτινοβολίας μπορεί να είναι οι πυρηνικές δοκιμές σε κάποιο απομακρυσμένο μέρος του πλανήτη (1 μιλιρέμ) ή η σύγκρουση ενός νετρίνου με κάποιο άτομο του οργανισμού μας, ένα σπάνιο φαινόμενο που προκαλεί κάθε ένα εκατομμύριο χρόνια όση ακτινοβολία δεχόμαστε από μία μπανάνα! Τέλος, το αν κοιμάμαστε μαζί με κάποιον τα βράδια, προσθέτει άλλο ένα μιλιρέμ ετήσιως!
www.naftemporiki.gr