ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Σάββατο 1 Μαρτίου 2014

Νέο Eθνικό Κέντρο Αριστείας για τις Nευροεπιστήμες


Ενημερωτική εκδήλωση, με αφορμή την ολοκλήρωση του ερευνητικού προγράμματος NeuroSign, πραγματοποίησε το Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ (ΕΙΠ) στις εγκαταστάσεις του. Η εκδήλωση «Ανοιχτές Θύρες» περιλάμβανε επισκέψεις σχολείων και του κοινού. Το πρόγραμμα, προϋπολογισμού 1,9 εκατ. ευρώ και διάρκειας τριών ετών, που μόλις ολοκληρώθηκε, με χρηματοδότηση στο πλαίσιο του 7ου Προγράμματος Πλαισίου για την Έρευνα της ΕΕ, είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία, πλέον, ενός Εθνικού Κέντρου Αριστείας για τις Νευροπεπιστήμες, με τεχνολογίες αιχμής, σύγχρονο εξοπλισμό, εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό και ικανότητα προσέλκυσης ελληνικών και ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων...
Το NeuroSign υλοποιήθηκε από τρία εργαστήρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ, η ερευνητική δραστηριότητα των οποίων επικεντρώνεται στη μελέτη της νευρομυϊκής λειτουργίας, των νευροανοσολογικών αλληλεπιδράσεων και του ρόλου των βλαστικών κυττάρων κατά την ανάπτυξη και αναγέννηση του νευρικού συστήματος.
Η ηγετική ερευνητική ομάδα ήταν το Εργαστήριο Μοριακής Νευροβιολογίας και Ανοσολογίας, υπό τον ομότιμο καθηγητή Σωκράτη Τζάρτο, πρωτοπόρο στη μελέτη της μυασθένειας Gravis. Πρόσφατα, η ερευνητική ομάδα του κ. Τζάρτου αποσαφήνισε τη δομή σε ατομικό επίπεδο δύο νευρικών υποτύπων του ανθρώπινου υποδοχέα της ακετυλοχολίνης, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για τον ορθολογικό σχεδιασμό φαρμάκων έναντι σχετιζόμενων νευροεκφυλιστικών παθήσεων, όπως η νόσος Πάρκινσον, η νόσος Αλτσχάμερ, ο αυτισμός, η επιληψία, η σχιζοφρένεια και ο εθισμός στο κάπνισμα. Επίσης, πρόσφατα, η ίδια ερευνητική ομάδα συνέβαλε σημαντικά στην ανακάλυψη καινούριων αυτοαντιγόνων για την μυασθένεια Gravis και στην ανάπτυξη νέων και πιο ευαίσθητων διαγνωστικών μεθόδων. Στα γραφεία του Εργαστηρίου φιλοξενείται και ο Σύλλογος Μυασθενών Ελλάδας.
Στο NeuroSign συμμετείχαν επίσης το Εργαστήριο Κυτταρικής και Μοριακής Νευροβιολογίας (υπό τη διευθύντρια ερευνών Ρεβέκκα Μάτσα), με μακρόχρονη εμπειρία στη μελέτη της ανάπτυξης και αναγέννησης του νευρικού συστήματος, και το Εργαστήριο Μοριακής Γενετικής (με επικεφαλής τη δρ Λέσλι Πρόμπερτ), που μελετά τους μηχανισμούς με τους οποίους το ανοσοποιητικό σύστημα επικοινωνεί με το νευρικό σύστημα σε ασθένειες όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας.
Στο πλαίσιο του προγράμματος υπήρξε σημαντική βελτίωση της τεχνολογικής υποδομής του ΕΙΠ. Συγκεκριμένα, αναβαθμίστηκε η Μονάδα Οπτικής Μικροσκοπίας, με την εγκατάσταση Πολυφωτονικού Συνεστιακού Συστήματος, του πρώτου στην Αττική, το οποίο επιτρέπει στους ερευνητές να μελετούν δυναμικές βιολογικές διεργασίες βαθειά μέσα στα κύτταρα και στους ιστούς του οργανισμού. Επιπλέον, δίνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα η δυνατότητα να παρατηρηθούν βιολογικές διεργασίες σε ζωντανά πειραματόζωα (intravital multiphoton imaging), απεικονιστική προσέγγιση που αποτελεί αιχμή της επιστημονικής έρευνας διεθνώς. Στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ η τεχνολογία αυτή -με υπεύθυνη τη δρ Μιμίκα Θωμαϊδου- ξεκινά να εφαρμόζεται σε πρώτη φάση στη νευροβιολογία, ενώ στο άμεσο μέλλον θα επεκταθεί στη μικροβιολογία, στην ανοσολογία και στην καρκινογένεση.
Μια άλλη τεχνολογική πλατφόρμα, που αναπτύχθηκε από την αρχή και χρηματοδοτήθηκε εξ ολοκλήρου από το πρόγραμμα, είναι αυτή της Ηλεκτροφυσιολογίας, η οποία δίνει τη δυνατότητα μελέτης της φαρμακολογίας και λειτουργικότητας των μεμβρανικών πρωτεϊνών-υποδοχέων που αποτελούν φαρμακευτικούς στόχους.
Η ανάπτυξη των μονάδων αυτών και η εφαρμογή νέων απεικονιστικών τεχνολογιών αιχμής συμπληρώνονται από το Εργαστήριο Διαγονιδιακής Τεχνολογίας/Τμήμα Ζωϊκών Προτύπων Βιοϊατρικής Έρευνας, σε συνδυασμό με τις Μονάδες Βιοτεχνολογίας, Μικροσυστοιχιών DNA, Βλαστοκυττάρων και Μικροχειρουργικής και Μεταμοσχεύσεων.
Όπως εξάλλου τονίστηκε, σε μια εποχή που η ανεργία οδηγεί σε μετανάστευση ικανών Ελλήνων επιστημόνων στο εξωτερικό, το NeuroSign δεν δημιούργησε μόνο υποδομές, καθώς στο πλαίσιο του προγράμματος απασχολήθηκαν και εξειδικεύτηκαν σε τεχνολογίες αιχμής 12 νέοι επιστήμονες (μεταπτυχιακοί και μεταδιδακτορικοί συνεργάτες).
Tο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ είναι μέλος του Διεθνούς Δικτύου Ινστιτούτων Παστέρ. Ιδρύθηκε το 1919 και είναι το αρχαιότερο ελληνικό ερευνητικό κέντρο (μετά το Αστεροσκοπείο), με σημαντική προσφορά στη βασική και εφαρμοσμένη Βιοϊατρική Έρευνα, καθώς και στη Δημόσια Υγεία.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
www.kathimerini.gr