ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Τρίτη 11 Νοεμβρίου 2014

Οι νυχτερίδες μπλοκάρουν το σόναρ των αντιπάλων

Η υπερηχητική κραυγή της μίας νυχτερίδας παρεμβάλλεται στα σήματα της άλλης
Γουέικ Φόρεστ, Βόρειος Καρολίνα 
Νυχτερίδες που μάχονται εν πτήσει για ένα λαχταριστό έντομο μπλοκάρουν η μία το σόναρ της άλλης με ηχητικές παρεμβολές, αποκαλύπτουν πειράματα στο ανοιχτό πεδίο και στο εργαστήριο. Οι νυχτερίδες δεν έχουν καλή όραση και προσανατολίζονται κυρίως με ηχοεντοπισμό: εκπέμπουν υπερηχητικές τσιρίδες, συχνά εξαιρετικά μεγάλης έντασης, και καταγράφουν την ηχώ για να εντοπίζουν αντικείμενα και να μετρούν αποστάσεις. Αρκετά είδη είναι μάλιστα κοινωνικά, και χρησιμοποιούν διαφορετικές κραυγές για τη μεταξύ τους επικοινωνία. Φροντίζουν μάλιστα να αλλάζουν τις φωνές τους ώστε οι ήχοι της μίας να μην παρεμβάλλονται στο «σόναρ» της άλλης...

Οι αερομαχίες


Η κοινωνικότητα όμως δεν αποκλείει τον ανταγωνισμό. Σύμφωνα με τη νέα μελέτη στην επιθεώρηση «Science», μια κοινή νυχτερίδα της Αμερικής μπορεί να μπλοκάρει το σύστημα ηχοεντοπισμού των ανταγωνιστών της ακριβώς τη στιγμή που επιχειρούν να συλλάβουν τη λεία τους στον αέρα.


Ο Άαρον Κόρκοραν, βιολόγος του Πανεπιστημίου του Γουέικ Φόρεστ στη Βόρειο Καρολίνα βιντεοσκόπησε νυχτερίδες του είδους Tadarida brasiliensis σε τοποθεσίες της Αριζόνας και του Νιου Μέξικο, καταγράφοντας παράλληλα τους ήχους τους με μικρόφωνα υπερήχων.


Με βάση τις καταγραφές αυτές, ο ερευνητής και οι συνεργάτες του δημιούργησαν τρισδιάστατες αναπαραστάσεις των αερομαχιών ανάμεσα σε νυχτερίδες. Τη στιγμή που η μία νυχτερίδα εστιάζει το σύστημα εντοπισμού στο διερχόμενο έντομο, η δεύτερη νυχτερίδα εκπέμπει έναν ηχητικό παλμό που παρεμβάλλεται στο σήμα της πρώτης. 


Τα σαμποτάζ


Η ανάλυση έδειξε μάλιστα ότι οι απόπειρες ηχητικού σαμποτάζ μειώνουν δραματικά την πιθανότητα επιτυχούς σύλληψης της λείας. Και αυτό επιβεβαιώθηκε με πειράματα στο εργαστήριο, στα οποία οι ερευνητές έπαιζαν ένα ηχογραφημένο σήμα παρεμβολής σε νυχτερίδες που επιτίθεντο σε ένα έντομο κρεμασμένο από κλωστή.
«Το χρησιμοποιούν όταν έρθει η στιγμή της αλήθειας, τη στιγμή που ο κυνηγός κλειδώνει στη λεία» σχολιάζει ο Ουίλιαμ Κόνερ, επίσης μέλος της ερευνητικής ομάδας.



Η νυχτερίδα-σαμποτέρ έχει έτσι μια ευκαιρία να κλέψει λίγη τροφή, εκτός βέβαια αν ο αντίπαλος απαντήσει με την ίδια τακτική. «Σφυρίζουν η μία στην άλλη, μπρος και πίσω, μπρος και πίσω, παλεύοντας για τη λεία, μέχρι να αποφασίσει κάποια να τα παρατήσει» λέει ο Κόνερ.
www.tovima.gr