ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Δευτέρα 1 Αυγούστου 2011

Στις 5 Αυγούστου αναχωρεί για Δία η σημαντική αποστολή Juno

Ακρωτήριο Κανάβεραλ
Δύο δεκαετίες μετά την ιστορική αποστολή Galileo, η NASA ετοιμάζεται για το επόμενο βήμα στην εξερεύνηση του μεγαλύτερου, αρχαιότερου και πιο επικίνδυνου πλανήτη. Η αποστολή Juno προγραμματίζεται να εκτοξευτεί την Πέμπτη για να ερευνήσει μεταξύ άλλων αν ο Δίας κρύβει στην καρδιά του ένα κολοσσιαίο διαμάντι. Το ρομποτικό σκάφος θα φτάσει στο σύστημα του Δία το 2016 και...

θα τεθεί σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη κοντά στις θανάσιμες ζώνες ακτινοβολίας του πλανήτη. Αν και τα ηλεκτρονικά του συστήματα προστατεύονται από ένα κέλυφος τιτανίου, πιθανότατα δεν θα αντέξουν πάνω από 12 μήνες την ισχυρή ακτινοβολία.
Τρία είναι τα βασικά ερωτήματα που καλείται να απαντήσει το Juno:

  • Πώς δημιουργείται το μαγνητικό πεδίο του Δία, που είναι και η μεγαλύτερη δομή του Ηλιακού Συστήματος;
  • Πόσο νερό περιέχει ο πλανήτης; Η ποσότητα νερού σχετίζεται άμεσα με την εξέλιξη όχι μόνο του Δία αλλά και των υπόλοιπων πλανητών.
  • Ο πλανήτης αποτελείται άραγε εξολοκλήρου από αέρια, ή μήπως κρύβει έναν στερεό πυρήνα; Ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι η ακραία πίεση και θερμοκρασία θα μπορούσαν να έχουν δημιουργήσει στην καρδιά του πλανήτη ένα γιγάντιο, ατόφιο διαμάντι.
Από την περασμένη Τετάρτη, το σκάφος βρίσκεται τοποθετημένο στην κορυφή ενός πυραύλου Atlas 5 και περιμένει την εκτόξευση της 5ης Αυγούστου.

Το σκάφος, που παίρνει το όνομα της Γιούνο, μιας ρωμαϊκής θεότητας που αντιστοιχεί στην Ήρα, αναπτύχθηκε από την εταιρεία  Lockheed Martin. To κόστος της όλης αποστολής εκτιμάται στα 1,1 δισ. δολάρια.

Στη γειτονιά του γίγαντα
Ο Δίας πιστεύεται ότι ήταν το πρώτο σώμα που σχηματίστηκε στο Ηλιακό Σύστημα μετά τον Ήλιο. Συγκέντρωσε μεγάλο μέρος από τα υλικά που περίσσεψαν από τη γέννηση του άστρου -κυρίως υδρογόνο και ήλιο- και πήρε γιγάντιες διαστάσεις: έχει διπλάσια μάζα από ό,τι όλοι οι υπόλοιποι πλανήτες στη Γη.

Δεδομένου ότι κανένα αέριο δεν μπορεί να δραπετεύσει από το πανίσχυρο βαρυτικό του πεδίο, ο Δίας ουσιαστικά περιέχει μέχρι και σήμερα δείγματα από τους δομικούς λίθους που σχημάτισαν το Ηλιακό Σύστημα.

Ένα από τα όργανα του Juno, το οποίο εκπέμπει μικροκύματα και μετρά την ανάκλασή τους, θα εξετάσει πόσο νερό έχει σχηματιστεί στον πλανήτη από την ένωση του αρχαίου υδρογόνου με οξυγόνο.

Η περιεκτικότητα σε νερό έχει άμεση σχέση με το πού σχηματίστηκε ο πλανήτης: ορισμένοι πιστεύουν ότι βρισκόταν ανέκαθεν στη σημερινή του θέση (πέντε φορές μακρύτερα από τον Ήλιο από ό,τι η Γη), ενώ άλλοι εκτιμούν ότι σχηματίστηκε στις παρυφές του Ηλιακού Συστήματος και αργότερα μετακινήθηκε προς το εσωτερικό του.

Τα όργανα του σκάφους θα μελετήσουν επίσης το μυστηριώδες μαγνητικό πεδίο του πλανήτη, στο οποίο οφείλονται και οι ζώνες ακτινοβολίας που θα απειλήσουν το ίδιο το Juno.

«Θα βουτήξουμε ακριβώς κάτω από τις ζώνες ακτινοβολίας που είναι η πιο επικίνδυνη περιοχή του Ηλιακού Συστήματος πέρα από τον ίδιο τον Ήλιο» σχολίασε στο AFP ο Σκοτ Μπόλτον, επιστημονικός υπεύθυνος της αποστολής στο Ερευνητικό Ινστιτούτο Southwest στο Τέξας.

Τροφοδοτούμενο από το αμυδρό ηλιακό φως που φτάνει στον Δία, το Juno θα τεθεί τελικά σε πολική τροχιά και θα περνά μόλις 5.000 χλμ από τα σύννεφα που καλύπτουν τους πόλους του πλανήτη.

Θα μπορεί έτσι να στέλνει εικόνες ακόμα πιο εντυπωσιακές και από τις φωτογραφίες του Galileo, το οποίο εκτοξεύτηκε το 1989 και καταστράφηκε το 2003 με ελεγχόμενη βουτιά μέσα στον ίδιο τον Δία.

Νωρίτερα, το Galileo είχε απελευθερώσει μια μικρή διερευνητική συσκευή που εισήλθε στα εξώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας και μετέδιδε δεδομένα για 58 λεπτά, πριν διαλυθεί τελικά από την ακραία πίεση και θερμοκρασία.
Newsroom ΔΟΛ, www.in.gr