ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Τετάρτη 6 Ιουνίου 2012

Το φαινόμενο Γιαρκόφσκι ίσως στείλει το 2135 τον αστεροειδή 1999 RQ36 στη Γη

Λονδίνο 

Ο αστεροειδής 1999 RQ36 με διάμετρο 600 περίπου μέτρων εντοπίστηκε πριν από 13 χρόνια στο πλαίσιο του προγράμματος LINEAR το οποίο αναζητά και χαρτογραφεί διαστημικά αντικείμενα που μπορεί ενδεχομένως να αποτελέσουν απειλή για τη Γη. Εχει υπολογιστεί ότι θα περάσει κοντά από τον πλανήτη μας, χωρίς ωστόσο να αποτελέσει απειλή. Νέες παρατηρήσεις αποκάλυψαν ωστόσο ότι τα τελευταία χρόνια ο αστεροειδής έχει εκτραπεί από την πορεία του. Οι ειδικοί εκτιμούν πως αυτό οφείλεται στο φαινόμενο Γιαρκόφσκι και ότι, αν η εκτροπή συνεχιστεί, είναι πιθανό ο 1999 RQ36 να μπει στο διαστημικό μονοπάτι που οδηγεί στη Γη...

Το φαινόμενο
Ο πολωνικής καταγωγής ρώσος μηχανικός Ιβάν Γιαρκόφσκι είχε αναπτύξει μια επαναστατική θεωρία για την κίνηση των αστεροειδών στα τέλη του 19ου αιώνα. Χρειάστηκε όμως να περάσουν πολλές δεκαετίες μέχρι να κατασκευαστούν υπερσύγχρονα τηλεσκόπια και τελικά να επιβεβαιωθεί.
Ο Γιαρκόφσκι είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το ηλιακό φως θερμαίνει ελαφρώς την επιφάνεια των αστεροειδών στην πλευρά που είναι στραμμένη προς τον Ηλιο. Οταν η πλευρά αυτή βρεθεί στο σκοτάδι, καθώς ο βράχος περιστρέφεται, εκπέμπει την ακτινοβολία που απορρόφησε πίσω στο παγωμένο Διάστημα. Επειδή το σχήμα των αστεροειδών δεν είναι ομαλό και σφαιρικό, η απώλεια ενέργειας δημιουργεί μια μικρή ροπή στρέψης και μεταβάλλει την ταχύτητα περιστροφής με αποτέλεσμα ο αστεροειδής να βγαίνει ελαφρώς από την πορεία του κάθε φορά που λαμβάνει χώρα το φαινόμενο.
Η απειλή
Ο Τζος Εμερι που εργάζεται στο Πανεπιστήμιο του Τενεσί χρησιμοποίησε το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer για να μελετήσει τον 1999 RQ36 και διαπίστωσε ότι ο αστεροειδής έχει παρεκκλίνει από την πορεία του κατά 160 χλμ. Οι υπολογισμοί των επιστημόνων δείχνουν ότι ο 1999 RQ36 θα περάσει το 2135 σε απόσταση 400 χιλιάδων χλμ από τη Γη. Η συγκεκριμένη απόσταση θεωρείται ασφαλής ενώ η εκτροπή που καταγράφεται στον αστεροειδή είναι ουσιαστικά ανεπαίσθητη.
Πολλοί όμως υποστηρίζουν ότι ο 1999 RQ36 θα πρέπει να παρακολουθείται πλέον σταθερά αφού μπορεί τα επόμενα χρόνια η εκτροπή να συνεχιστεί και να μεγαλώσει. Περισσότερα για τον 1999 RQ36 θα μάθουμε από την αποστολή OSIRIS-Rex η οποία θα ξεκινήσει το 2016, θα φθάσει στον αστεροειδή το 2019, θα συλλέξει δείγματα και θα τα φέρει πίσω στη Γη το 2023. 
www.tovima.gr