ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ

¨...Η θέση και η ταχύτητα ενός μικροσκοπικού σωματιδίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα γνωστές με απόλυτη ακρίβεια....Όμως το πραγματικό περιεχόμενο της αρχής της αβεβαιότητας αναδεικνύεται αν την εφαρμόσουμε σε ένα σωματίδιο παγιδευμένο σε μια μικροσκοπική περιοχή, οπότε η θέση του είναι γνωστή με περιθώριο λάθους, δηλαδή απροσδιοριστία, όση και η διάσταση της φυλακής του. Εφόσον η απροσδιοριστία στη θέση του θα είναι πολύ μικρή, η απροσδιοριστία στην ταχύτητά του θα είναι πολύ μεγάλη, οπότε και η ταχύτητά του η ίδια θα είναι μεγάλη κατά μέσο όρο. Οδηγούμαστε έτσι στο εξής εντυπωσιακό- και πολύ βαθύ - συμπέρασμα: όσο πιο μικροσκοπική είναι η φυλακή στην οποία είναι κλεισμένο ένα σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητά του κατά μέσο όρο, άρα τόσο μεγαλύτερη και η κινητική ενέργεια που υποχρεούται να έχει... Η πιο μικροσκοπική φυλακή που υπάρχει στη φύση είναι ο ατομικός πυρήνας. Τι περιμένουμε λοιπόν να κάνουν οι έγκλειστοί του, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια που βρίσκονται στο εσωτερικό του; Σύμφωνα με τα παραπάνω, θα έχουν τεράστιες κινητικές ενέργειες ακριβώς επειδή είναι παγιδευμένα σε μια τόσο μικροσκοπική περιοχή. Ο πυρήνας είναι γίγαντας ενέργειας ακριβώς επειδή είναι νάνος μεγέθους...¨
¨ Το φάντασμα της όπερας¨, Στέφανος Τραχανάς, καθηγητής Φυσικού Τμήματος Παν. Κρήτης
Αφιέρωμα στην αρχή της απροσδιοριστίας ή αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg η οποία ανακαλύφθηκε το 1927 και ...κρύβεται πίσω από όλες τις βασικές φυσικές προυποθέσεις που επιτρέπουν στο σύμπαν να φτάσει έως την αυτογνωσία!

Τετάρτη 15 Μαΐου 2013

Μια «ηλεκτρονική μύτη» για τον έλεγχο τροφίμων από τον «Δημόκριτο»


Τον ποιοτικό έλεγχο των τροφίμων στο... τσεπάκι μας θέλουν να φέρουν επιστήμονες από το ΕΚΕΦΕ ¨Δημόκριτος», οι οποίοι αναπτύσσουν μια φορητή συσκευή που θα εξετάζει γρήγορα, φτηνά και αποτελεσματικά αν οι τροφές που κυκλοφορούν στο εμπόριο περιέχουν φυτοφάρμακα, αλλεργιογόνα, τοξίνες και σε τι ποσότητες. Ενώ η ανησυχία σχετικά με την ποιότητα και την ασφάλεια της τροφής αυξάνεται στην Ευρώπη, μόνο το 1% των τροφίμων που καταλήγουν στο τραπέζι μας ελέγχεται, μιας και μέχρι σήμερα αυτή η διαδικασία είναι χρονοβόρα και ακριβή. Αντίθετα, η χρήση μιας φορητής, οικονομικής και εύκολης στη χρήση συσκευής θα βοηθούσε στην αποτελεσματικότερη παρακολούθηση της ποιότητας των προϊόντων σε όλα τα στάδια της διατροφικής αλυσίδας από την παραγωγή έως και πριν την κατανάλωση...
Πάνω στην κατασκευή μιας τέτοια συσκευής εργάζονται από τον περασμένο Σεπτέμβριο ερευνητές του τομέα Μικροηλεκτρονικής του Ινστιτούτου Προηγμένων Υλικών, Φυσικοχημικών Διεργασιών, Νανοτεχνολογίας και Μικροσυστημάτων και του Ινστιτούτου Πυρηνικών και Ραδιολογικών Επιστημών και Τεχνολογίας, Ενέργειας και Ασφάλειας του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος FOODSNIFFER. Το έργο αυτό, στο οποίο συμμετέχουν ερευνητικοί και βιομηχανικοί φορείς από Ελλάδα, Φινλανδία, Ολλανδία, Γερμανία, Πολωνία και Ισπανία, συντονίζεται από το ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» και σκοπό έχει την κατασκευή μιας συσκευής που μπορεί να ελέγχει τη περιεκτικότητα επιβλαβών ουσιών σε τρόφιμα, να συνδέεται ασύρματα με οποιοδήποτε smartphone και να μεταδίδει άμεσα τα αποτελέσματα του ελέγχου στην αρμόδια κεντρική υπηρεσία.
Ο μέχρι στιγμής σχεδιασμός αφορά μια συσκευή που χωράει στην παλάμη του ενός χεριού και θυμίζει τις φορητές συσκευές αιμοληψίας που χρησιμοποιούν οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη. Με αισθητήρες μιας χρήσεως, θα μπορεί να ελεγχθεί σε οποιοδήποτε χώρο, οποιοδήποτε προϊόν, για την περιεκτικότητά του ως προς δέκα ουσίες που ανήκουν στις κατηγορίες των φυτοφαρμάκων, των αλλεργιογόνων και των τοξινών. Εκτός από οποιοδήποτε καταναλωτή που θέλει να γνωρίζει ανά πάσα στιγμή την ποιότητα της τροφής που φέρνει στο σπίτι του, η συσκευή αυτή μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο για παραγωγούς αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, εμπόρους τροφίμων, ελεγκτικούς οργανισμούς καθώς και για ανθρώπους με διατροφικές ιδιαιτερότητες, όπως αλλεργίες ή δυσανεξίες.
H πρώτη ουσία που οι ερευνητές κατάφεραν να ανιχνεύσουν με τη χρήση αυτής της συσκευής, είναι η καζεΐνη, η βασική πρωτεΐνη του αγελαδινού γάλακτος, η οποία διαφέρει από αυτήν του κατσικίσιου. Στην περίπτωση ανθρώπων που έχουν δυσανεξία στο αγελαδινό γάλα και απαιτείται να καταναλώνουν γαλακτοκομικά προϊόντα εξ’ ολοκλήρου από κατσικίσιο ή πρόβειο γάλα, η συσκευή αυτή μπορεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο ελέγχου της αυθεντικότητας και επομένως της ασφάλειας των προϊόντων που αγοράζουν. Τα επόμενα βήματα της ερευνητικής ομάδας αφορούν την ανίχνευση άλλων αλλεργιογόνων ουσιών, όπως πρωτεΐνες που βρίσκονται στη σόγια και στα φιστίκια, γλουτένη, καθώς και μυκοτοξινών (ωχρατοξίνη Α, αφλατοξίνες, κ.α.) που βρίσκονται σε τρόφιμα και έχουν ισχυρή καρκινογόνο και τερατογόνο δράση.
www.kathimerini.gr